2007 წლის 100 საუკეთესო ღვინო

Wine Spectator-ის მიხედვით

1. Clos des Papes

Châteauneuf-du-Pape 2005
98 ქულა / $807,500 ყუთი

France

2003-2005 წლებში საუკეთესო შატონეფ დუ პაპები შეიქმნა სამხრეთ რონის რეგიონში, თუმცა, როგორც ექსპერტები ამბობენ, Clos des Papes ვერც ერთი ვერ შეედრებოდა. 2005-ში 2003 წლის შატონეფმა Wine Spectator-ის გამოკითხვაში მეორე ადგილი დაიკავა. უკვე ორი წლის შემდეგ კი იგი პირველია. ღვინოს ხილისა და მინერალების წარმოუდგენლად ღრმა გემო ახასიათებს და საოცრად მთლიანი სტრუქტურისაა. Clos des Papes-ის Châteauneuf-du-Pape რამდენიმე ჯიშის ყურძნიდან დაწურული ღვინის კუპაჟს წარმოადგენს, 65% გრენაში, 20% მურვედრი, 10% სირა, და სხვ. რომლებიც 74 აკრ მიწაზეა მოყვანილი. მეღვინე ვენსან ავრილი ხელოვნურად ამცირებს მოსავლიანობას, იდეალურ სიმწიფემდე მიჰყავს ყურძენი და კერამიკით დაფარულ ცისტერნებში ხდება ფერმენტაცია. ღვინო ძველდება დიდ ხის კასრებში (foudres) 12 თვეზე მეტ ხანს. ასამბრილება მხოლოდ ამის შემდეგ ხდება.

2. Ridge

Chardonnay Santa Cruz Mountains Santa Cruz Mountain Estate 2005
95 ქულა / $352,000 ყუთი
California

რიჯის შარდონე 1962 წლიდან ისხმება. Santa Cruz-ის ვენახები 12 ძირითადი ნაკვეთისგან შედგება და იგი Monte Bello-ს მამულებში 1980-იან წლებში გაშენდა. გრილი, მაღალმთიანი კლიმატი ღვინოს სასიამოვნო მჟავიანობას ანიჭებს. ახასიათებს კონცენტრირებული და ცოცხალი არომატი. ღვინის ავტორი პოლ დრეპერი გახლავთ.

3. Le Vieux Donjon

Châteauneuf-du-Pape 2005
95 ქულა / $494,250 ყუთი

France

ისევ Châteauneuf-du-Pape, ისევ 2005 წელი. წლევანდელი წელი რონული ღვინოების ტრიუმფით დასრულდა და ცხადია, რომ მომავალ წელს ყველაზე მეტი მოთხოვნილება სწორედ შატონეფებზე იქნება. ამ მამულს ლუსიენ მიშელი, მისი მეუღლე მარი ჟოზე და ქალიშვილი კლერი უძღვებიან. ტრადიციის მიხედვით, ისინი წითელი Châteauneuf-du-Pape-ბის მხოლოდ ერთ cuvée-ს ასხამენ (ანუ მხოლოდ ერთი ვენახიდან). 2005 წლის ღვინოში 75% გრენაშია (დაუჯერებელია, მაგრამ Vieux Donjon-ში ამ ჯიშის ვაზის ძირების საშუალო ასაკი 90 წელია), 15% სირა, 10% მურვედრი და სინსო. მიშელების ოჯახი ფერმენტაციისას 50% კლერტს აყოლებს, ღვინის სტრუქტურის ჩამოსაყალიბებლად. ღვინოს დიდ ხის კასრებში (foudres) აძველებენ არანაკლებ 2 წელი.

4. Antinori

Toscana Tignanello 2004
95 ქულა / $7926,665 ყუთი

Italy

ძალზე ორიგინალური სუპერტოსკანური ღვინოა, სანჯოვეზეს, კაბერნე სოვინიონისა და კაბერნე ფრანის ნაზავი. პირველად 1971 წელს ჩამოისხა. დღეს, ისევე როგორც მაშინ, მფლობელი პიერო ანტინორი, 116 აკრიან ტინიანელოს (იგი თავის მხრივ Chianti Classico-ს რეგიონის ცნობილი მამულის, Santa Cristina-ს ნაწილია) ვენახებიდან მოწეულ ყურძენს იყენებს ძირითად მასალად. 2004 წლის ხანგრძლივი, თანაბარი ზაფხული იყო მიზეზი იმისა, რომ ღვინო სრული, კონცენტრირებული და ხავერდოვანი გამოვიდა, რომელიც ხარისხით 1997 და 1988 წლის ვინტაჟებს გაუტოლდა.

5.Two Hands

Shiraz Barossa Valley Bella's Garden 2005
95 ქულა / $605,000 ყუთი

Australia

Two Hands-ის მფლობელები რიჩარდ მინცი და მაიკლ თველფთრი გახლავთ, მათ ღვინოებში Garden სერია ყველასგან გამორჩეულია. ბაროსას Bella's Garden-ში მსოფლიოს საუკეთესო შირაზი ისხმება. 2005 წლის ღვინო 9 ნაკვეთზე მოწეული ყურძნიდანაა დაწურული, რომელიც შედარებით ადრე დაიკრიფა, რათა მჟავიანობა და სიცოცხლე შეენარჩუნებინა. ტერუარის უკეთ ხაზგასასმელად ღვინის მხოლოდ 20%-ს აყენებენ ახალ ფრანგულ მუხის კასრებში, ეს გაცილებით ნაკლებია, ვიდრე ბაროსას მხარის ნებისმიერი შირაზის შემთხვევაში.

6. Château Léoville Las Cases

St.-Julien 2004
95 ქულა / $9020,000 ყუთი

France

2004 წელი ბორდოში წვიმიანი და ცივი გამოდგა, განსხვავებით 2003 და 2005 წლისგან, თუმცა ჟან იუბერ დელონის მამულში სამივე წელს თანაბრად ბრწყინვალე ღვინოები ჩამოისხა. ყველაზე საინტერესო კი ის არის, რომ რთულ წელს დაწურული ღვინო უფრო მეტად დააფასა Wine Spectator-ის ჟიურიმ. ამ შატოს 250 აკრიდან ნახევარი სახელოვან Clos Léoville Las Cases-შია გაშენებული. ღვინომ ფერმენტაცია გაიარა უჟანგავ და ცემენტის ცისტერნებსა და მუხის ბუტებში. რის შემდეგაც 18 თვის მანძილზე ძველდებოდა მუხის ბარიკებში.

7. Tenuta dell'Ornellaia

Bolgheri Superiore Ornellaia 2004
97 ქულა / $15011,710 ყუთი

Italy

ორნელაია კაბერნე სოვინიონის, მერლოს, კაბერნე ფრანისა და პტი ვერდოს ნაზავია. ეს ყურძენი ლამბერტო ფრესკობალდის მფლობელობაში არსებული 225 აკრზე გაშენებული ვენახიდანაა მოწეული. ესაა ტოსკანური საფლაგმანო ღვინო, რომელიც იატალიაში დიდი წინააღმდეგობის მიუხედავად, მკვეთრად ვითარდება. თბილ ხმელთაშუაზღვისპირულ კლიმატში მოყვანილმა კაბერნემ და მერლომ (სანჯოვეზეს ნაცვლად) ძალიან საინტერესო შედეგები მოგვცა. ეს ორნელაია (2004) საუკეთესოა, 1997 წლიდან მოყოლებული.

8. Mollydooker

Shiraz McLaren Vale Carnival of Love 2006
95 ქულა / $804,738 ყუთი

Australia

Carnival of Love სამი ერთმანეთის გვერდიგვერდ გაშენებული ვენახიდან მოწეული ყურძნიდან იქმნება, დაახლოებით იმავე ადგილასაა გაშენებული ვენახები Mollydooker Shiraz Velvet Glove-სთვის. სარა და სპარკი მარკიზებმა აღმოაჩინეს, რომ ისინი უკეთეს ფერსა და ცოცხალი ხილის ხასიათს შირაზის შედარებით დაბალ ტემპერატურაზე დუღილისას მიიღებენ. კასრში 9 თვიანი დაძველების შემდეგ ბოთლებში ასხამენ. კასრები კი 100% ახალი ამერიკული მუხისაა.

9.Robert Mondavi

Cabernet Sauvignon Napa Valley Reserve 2004
95 ქულა / $125, 8,688 ყუთი

California

2004 წლის ვინტაჟი ერთ-ერთი უკანასკნელი იყო, სანამ მონდავები გაყიდიდნენ თავიანთ საწარმოს. განსაკუთრებული მარაგის ასეთი ღვინო მონდავის 1996 წლიდან მოყოლებული არა ჰქონია. 86% კაბერნე სოვინიონთან კაბერნე ფრანი და პტი ვერდოა შერეული. ბევრის აზრით, ეს სენსაციური ღვინოა. მეღვინე ჟენევიევ იანსენსმა, Wine Spectator-ის მიმომხილველთა აზრით, ახალი ბრწინვალება შესძინა ნაპას კლასიკურ ღვინოს და დღესდღეობით იგი მხარის ერთ-ერთ საუკეთესო კაბერნეს წარმოადგენს.

10. Krug

Brut Champagne 1996
99 ქულა / $25010,000 ყუთი

France

1996 წლის ეს მშრალი შამპანური Krug-ების ოჯახის სამი თაობის გამოცდილებას ითვალისწინებს (ახლანდელი დირექტორის, ოლივიე კრუგის ჩათვლით). 1996 წლის სეზონი თბილი და მზიანი აღმოჩნდა, უჩვეულოდ გრილი ღამეებით. რისი შედეგიც იდეალურად მომწიფებული და იმავდროულად მაღალი მჟავიანობის შამპანური ღვინოა. ყურძენი 17 სხვადასხვა სოფელშია მოკრეფილი. ღვინო 2006 წლის გვიან შემოდგომაზეა ჩამოსხმული.

11 95 $88 Bodegas Muga
Rioja Torre Muga 2004

12 96 $70 Domaine du Pégaü
Châteauneuf-du-Pape
Cuvée Réservée 2004

13 100 $175 Valdicava
Brunello di Montalcino Madonna
del Piano Riserva 2001

14 97 $45 Joh. Jos. Prüm
Riesling Auslese Mosel-Saar-
Ruwer Wehlener Sonnenuhr 2005

15 95 $40 Sbragia Family
Chardonnay Napa Valley
Gamble Ranch Vineyard 2004

16 93 $25 Schild
Shiraz Barossa 2005

17 93 $35 Orin Swift
The Prisoner Napa Valley 2005

18 96 $48 Bodegas LAN
Rioja Edición Limitada 2004

19 97 $62 Kosta Browne
Pinot Noir Sonoma Coast
Kanzler Vineyard 2005

20 94 $52 Domaine du Vieux Télégraphe
Châteauneuf-du-Pape
La Crau 2004

21 97 $65 Didier Dagueneau
Pouilly-Fumé Pur Sang
2005

22 93 $35 Amisfield
Pinot Noir Central Otago 2005

23 93 $45 Bodega Catena Zapata
Malbec Mendoza
Alta 2004

24 94 $40 John Duval
Entity Barossa Valley 2005
25 94 $40 Argyle
Extended Tirage Willamette Valley
1997

26 97 $100 Marchesi de’ Frescobaldi
Brunello di Montalcino Castelgiocondo Ripe al Convento
Riserva 2001

27 93 $46 Chappellet
Cabernet Sauvignon Napa Valley
Signature 2004

28 95 $100 Quilceda
Creek Cabernet Sauvignon
Columbia Valley 2004

29 92 $17 Mount Eden
Chardonnay Edna Valley
Wolff Vineyard 2004

30 92 $25 Viña Montes
Syrah Colchagua Valley Alpha
Apalta Vineyard 2005

31 93 $34 Pago de los Capellanes
Ribera del Duero
Crianza 2004

32 93 $35 Clos du Mont-Olivet
Châteauneuf-du-Pape
2005

33 95 $55 François Villard
Condrieu DePoncins 2005

34 93 $48 Château Pontet-Canet
Pauillac 2004

35 91 $13 Chateau St. Jean
Fumé Blanc Sonoma
County 2005

36 91 $15 Drylands
Sauvignon Blanc Marlborough
2006

37 92 $19 Navarro
Zinfandel Mendocino 2004

38 92 $19 Quinta do Infantado
Douro Reserva 2003

39 92 $32 Rombauer
Chardonnay Carneros 2005

40 92 $27 Merry Edwards
Sauvignon Blanc
Russian River Valley 2005

41 93 $30 Four Vines
Petite Sirah Paso Robles
The Heretic 2004

42 91 $14 Freie Weingჰrtner Wachau
Riesling Federspiel Trocken Wachau Terrassen
Domჰne Wachau 2005

43 92 $28 Alain Graillot
Crozes-Hermitage 2005

44 93 $40 Rubicon Estate
Zinfandel Rutherford
Edizione Pennino 2004

45 92 $22 Altos Las Hormigas
Malbec Mendoza Viña
Hormigas Reserva 2005

46 92 $30 Rafael Palacios
Valdeorras As Sortes Val do
Bibei 2005

47 93 $35 S.A. Huët
Vouvray Demi-Sec Clos du Bourg
2005

48 91 $16 Heath Wines
Riesling Clare Valley Southern
Sisters Reserve 2006

49 91 $19 Viña Santa Rita
Cabernet Sauvignon Maipo
Valley Medalla Real Special Reserve 2004

50 93 $39 Planeta Chardonnay Sicilia 2005

51 92 $28 W.H. Smith Wines
Pinot Noir Sonoma Coast 2005

52 92 $32 JC Cellars
The Impostor California 2005

53 95 $47 Domaine Tempier
Bandol La Migoua 2004

54 91 $18 Ataraxia Mountain
Sauvignon Blanc
Western Cape 2006

55 91 $19 Casa di Terra
Bolgheri Moreccio 2005

56 91 $22 Marchesi de’ Frescobaldi
Chianti Rufina
Castello di Nipozzano Riserva 2004

57 91 $22 Thorn-Clarke
Shiraz Barossa Shotfire 2006

58 94 $74 Alban
Syrah Edna Valley Alban Estate Reva
2005

59 95 $85 Paolo Scavino
Barolo Carobric 2003

60 91 $22 Rosemount
GSM McLaren Vale 2003

61 91 $22 Belle Vallée
Pinot Noir Willamette Valley
2005

62 91 $22 Louis Jadot
Moulin-ჭ-Vent Château des
Jacques 2005

63 95 $100 Fontodi
Colli della Toscana Centrale
Flaccianello 2004

64 91 $19 Quinta do Vale Meჯo
Douro Meandro 2005

65 91 $22 Terredora
Greco di Tufo Loggia della Serra
2005

66 92 $35 Schramsberg
Brut Blanc de Noirs Napa-
Mendocino-Sonoma Counties 2003

67 92 $25 Bodega y Viñedos Castro Ventosa
Bierzo El Castro de Valtuille 2004

68 91 $23 Montus Bouscassé
Madiran Château Montus
2003

69 91 $24 Owen Roe
Syrah Columbia Valley Ex Umbris
2005

70 92 $36 DeLille
D2 Columbia Valley 2004

71 90 $11 Columbia Crest
Merlot Columbia Valley
Grand Estates 2004

72 90 $11 Yellow Tail
Shiraz South Eastern Australia
The Reserve 2005

73 90 $14 Babich
Sauvignon Blanc Marlborough 2006

74 90 $13 Fontanafredda
Barbera Piemonte
Briccotondo 2006

75 90 $12 La Marca
Extra Dry Prosecco di Conegliano-
Valdobbiadene NV

76 92 $28 Prager
Riesling Federspiel Trocken Wachau
Weissenkirchen Steinriegl 2005

77 91 $35 Heidsieck Monopole
Brut Champagne Blue
Top NV

78 93 $50 Alain Voge
Cornas Les Vieilles Vignes 2004

79 92 $45 Penner-Ash
Pinot Noir Willamette Valley
2005

80 92 $39 Agly Brothers
Côtes du Roussillon 2003

81 95 $78 Sadie Family
Columella Swartland 2005

82 92 $48 Loring
Pinot Noir Sta. Rita Hills
Clos Pepe Vineyard 2005

83 91 $20 Château Pipeau
St.-Emilion 2004

84 90 $16 d’Arenberg
Viognier-Marsanne McLaren Vale
The Hermit Crab 2006

85 90 $17 Domaines
Schlumberger Riesling Alsace
Les Princes Abbés 2005

86 90 $11 Emery
Athiri Rhodes Rhodos 2005

87 91 $20 Robert Eymael (Mönchhof)
Riesling Kabinett
Mosel-Saar-Ruwer ჩrziger Würzgarten 2005

88 92 $48 Louis Latour
Volnay En Chevret 2005

89 90 $18 Jean-Louis Chave Sélection
Côtes du Rhône
Mon Coeur 2005

90 90 $12 Bodegas Borsao
Garnacha Campo de Borja
Tres Picos 2005

91 90 $20 Seghesio
Zinfandel Sonoma County 2005

92 90 $14 Mulderbosch
Chenin Blanc Stellenbosch
2006

93 90 $16 Domaine Sigalas
Asirtiko-Athiri Santorini
2005

94 90 $17 Bodegas Godeval
Valdeorras Viña Godeval
2006

95 90 $20 Descendientes de J. Palacios
Bierzo Pétalos
2005

96 90 $25 William Fèvre
Chablis Domaine 2004

97 91 $22 Perrin & Fils
Vacqueyras Les Christins 2005

98 91 $30 Travaglini
Gattinara 2003

99 91 $30 Erath
Pinot Noir Dundee Hills Estate
Selection 2005

100 92 $70 Caymus
Cabernet Sauvignon Napa Valley
2004

საქართველო - რუსეთის ალკოჰოლური ფანტაზიების მსხვერპლი

დიანა ჩაჩუა

უდავოა, რომ დღეს ღვინო ყველაზე პოლიტიზირებული ალკოჰოლური სასმელია. ამის დასტურად მინსკში გამართული დსთ-ს სამიტიც გამოდგება, სადაც რუსეთის და მოლდოვას პრეზიდენტების "გადალაპარაკება" საკმარისი აღმოჩნდა, რათა ვლადიმირ პუტინს მოლდოვური ღვინოებისთვის მწვანე შუქი აენთო. როგორ მოახერხა ეს მოლდოვამ? ამის გადაჭრით თქმა რთულია. თუმცა ემბარგოს მოხსნის მიუხედავადაც, რუსეთის მთავარი სანიტარი გენადი ონიშენკო და მისი "კანტორა" ბაზარზე მოლდოვური ღვინის (თუნდაც ხარისხიანის) დაბრუნებას დიდი სიხარულით არ ხვდება. მიზეზი ძალიან რუსულია: ონიშენკოს ღრმა რწმენით, მომავალ წელს რუსეთში ალკოჰოლიკები თითქმის აღარ უნდა დარჩნენ. როგორც ამბობენ, რუსებს თავის შეკავება ძალიან გაუჭირდებათ, თუკი ბაზარზე ქართული ღვინოც დაბრუნდა. როგორც იტყვიან: "Умом Россию не понять"...

საქართველოში დაბრუნებულმა რუსეთის ელჩმა თან ჩამოიტანა მოლოდინი იმისა, რომ ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობა, როგორც იქნა, კალაპოტში ჩადგება. ყველაზე დიდი იმედი კი ქართველ მეღვინეებს გაუჩნდათ. როგორც ქართველმა მეღვინეებმა გაგვიმხილეს, ღვინის მწარმოებელთა ასოციაციის ინიციატივით, უახლოეს მომავალში რუსეთის ელჩთან მეღვინეების შეხვედრა იგეგმება. სხვა დეტალები ჯერჯერობით უცნობია. ამ ეტაპზე სულ ესაა, რაც ქართულ-რუსულ ალკოჰოლურ ურთიერთობებში გამოიკვეთა.
წელს პირველად რუსეთიდან ხმა ელჩის დაბუნების შემდეგ გაისმა. მაშინ გენადი ონიშნეკომ საქართველოდან ღვინის იმპორტის აღდგენასთან დაკავშირებით აღნიშნა, რომ "ამ მიმართულებას ის გზას მალე გაუხსნის." თუმცა ქართველ მეღვინეებს ზეიმი ნაადრევად რომ არ დაეწყოთ, ონიშენკომ ისიც დასძინა, რომ ეს პროცესი აფხაზური ღვინოების დაბრუნებით დაიწყება.
ქართული მხარის შეფასებით ეს პოლიტიკური განცხადება იყო და რუსეთი აფხაზეთის თვითაღიარებული რესპუბლიკის მიმართ ორმაგ თამაშს თამაშობს. სოფლის მეურნეობის მინისტრის პეტრე ცისკარიშვილის თქმით, აფხაზეთიდან შეტანილი ღვინის ხარისხზე ქართული მხარე პასუხისმგებლობას ვერ აიღებს და ეს ნაბიჯი არც რუსეთისთვის უნდა იყოს მომგებიანი. ქართული მხარის განცხადებით, საუბარი "ქართული წარმოშობის აფხაზეთის რეგიონის ღვინოებს" უნდა ეხებოდეს და არა "აფხაზურ ღვინოებს", თუმცა ოპტიმისტი ქართველი მეღვინეები ამ მესიჯს მაინც პოზიტიურად აფასებენ.
პეტრე ცისკარიშვილი მიიჩნევს, რომ ეკონომიკური სანქციების მოხსნისკენ პირველი ნაბიჯი რუსეთმა ცალმხრივად უნდა გადადგას, რადგან შეზღუდვები სწორედ რუსეთმა დააწესა. "სანქციების გაუქმების შემდეგ კი ქართული მხარე საპასუხო ნაბიჯებს გადადგამს," - განაცხადა ცისკარიშვილმა.
მოსკოვიდან ხმა რამდენიმე დღის წინ კიდევ ერთხელ გაისმა, როცა ჩვენში დიდად პატივსაცემმა ონიშენკომ მოქალაქეებს სმის მიტოვებისკენ მოუწოდა. ისე, როგორ იქნებოდა, იქვე კბილი ქართული ღვინოებისთვის რომ არ გაეკრა. წინასწარ გეტყვით, რომ სანუგეშო არაფერი უთქვამს, თუმცა ონიშენკოს "ბორჯომის" მიმართ (ქართულ ღვინოებთან შედარებით) ბევრად "თბილი დამოკიდებულება" მაინც შესამჩნევი იყო.
"საქართველოს მხრიდან სრული უძრაობაა. ქართულ მხარეს რაიმე თხოვნით არ მოუმართავს, მათ შორის - მინერალური წყლების იმპორტის აღდგენასთან დაკავშირებით. თუ დაგვიკავშირდებიან, ჩვენ მათ წინადადებებს განვიხილავთ. თუმცა ეს, პირველ რიგში, "ბორჯომის" წყლებს ეხება..." - დასძინა რუსეთის მთავარმა სანიტარმა.
შეგახსენებთ, რომ მოლდოვასა და საქართველოში ღვინის ემბარგოს შემოღების პირველივე დღიდან ოფიციალურმა რუსეთმა მოლდოვას ამ პრობლემის მოგვარებისკენ გადადგმული ნაბიჯები არაერთხელ მოუწონა, საქართველოს კი პერმანენტულად უმოქმედობაში ადანაშაულებდა. თუმცა საეჭვოა ქართული მხარის აქტიურობას შექმნილ ვითარებაზე გადამწყვეტი გავლენა ჰქონოდა, როგორც ეს მოლდოვას შემთხვევაში მოხდა. საქართველოს შემთხვევაში სიტუაცია თავიდანვე ცოტა განსხვავებული იყო და დღემდე ასეთი სცენარით ვითარდება.
ქართულ-რუსულ ურთიერთობებში იყო კიდევ ერთი ჟესტი, როცა რუსეთის მთავარმა სანიტარმა საქართველოს სოფლის მეურნეობის სამინისტროს წერილით მიმართა. "რამდენიმეთვიანი დუმილის შემდეგ, ონიშჩენკოს წერილობითი მომართვა, რომ მზად არის თანამშრომლობისთვის, ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობების დათბობისკენ წინგადადგმული ნაბიჯია," - აცხადებდა გასული წლის ბოლოს სოფლის მეურნეობის ყოფილი მინისტრი მიხო სვიმონიშვილი. მაშინ მინისტრი იმედს გამოთქვამდა, რომ რუსეთის მთავარი სანიტარული ექიმის ინიციატივას გარკვეული შეთანხმება მოყვებოდა და აკრძალული ქართული ღვინო და მინერალური წყალი რესეთის ბაზარზე დაბრუნდებოდა. სვიმონიშვილმა ისე დატოვა მინისტრის პოსტი, რომ იმედი არ გაუმართლდა.
დაბრუნდებიან თუ არა ქართველები რუსეთი ბაზარზე, ნებისმიერ შემთხვევაში, მათ ერთ ცვლილებასთან მოუწევთ შეჯახება: რუსეთში იმპორტირებული ღვინის გაძვირებას ელიან. მიზეზი "ნატურალური ღვინის" ახალი განსაზღვრებაა, რომელიც რუსეთის ფედერალურმა საბაჟო სამსახურმა წამოაყენა. მისი "წყალობით" იმპორტირებული ყველა ღვინო, რომელიც ადრე ნატურალურად ითვლებოდა, ამ ინიციატივის მიღების შემთხვევაში, არანატურალური ღვინოების კატეგორიაში გადავა. როგორც რუსი მებაჟეები განმარტავენ, ნატურალურად ითვლება ღვინო, რომელიც არ შეიცავს მინარევებს, კერძოდ კონცენტრირებულ ჭაჭას, თუნდაც ის სასმელში დუღილის პროცესში იქნას დამატებული. უწინ, "რუსული გაგებით", სასმელში ჭაჭის არსებობა მის არანატურალურობას არ ნიშნავდა. აქამდე იმპორტისას ღვინის ერთ ბოთლზე აქციზის გადასახადი ორი რუბლი იყო. თუმცა მებაჟეების ახალი ინიციატივის დამტკიცების შემთხვევაში, იგივე ერთი ბოთლი იმპორტიორს 16 რუბლი დაუჯდება. რთული მისახვედრი არ უნდა იყოს, ვის ჯიბეზე აისახება იმპორტიორთა გაზრდილი ხარჯები.
სანამ რუსეთი თამაშის ახალ წესებს იგონებს, ონიშენკო და კამპანია კი აგრძელებს სპეცოპერაციას სახელწოდებით "რუსეთი ალკოჰოლის გარეშე", დროს უქმად არც ქართველი მეღვინეები კარგავენ. ამ თვეების მანძილზე მათ "ანგარიშზე" მსოფლიოს სხვადასხვა ბაზრები და საერთაშორისო ტიტულებია. მაგალითად, კომპანია "თბილღვინო" კანადის ბაზარზე პოზიციებს იმაგრებს. კომპანიის პრეზიდენტის გიორგი მარგველაშვილის ინფორმაციით, თებერვლის ბოლომდე 12 000 ბოთლი "თბილღვინოს" სამარკო ღვინოები კანადაში კვებეკის პროვინციაში შევა. კომპანიისთვის მნიშვნელოვანი იყო პოლონეთის ბაზარზე დამკვიდრებაც. თუ აქამდე "თბილღვინოს" სასმელი ბაზრობებსა და სხვადასხვა მაღაზიებში ქაოსურად იყიდებოდა, ამიერიდან მათი პროდუქცია ალკოჰოლური სასმელების სპეციალიზებულ მაღაზიებში გაიყიდება.
კომპანია "ქინძმარაულის მარნის" სამარკო ღვინო "ქინძმარაული" კი "2007 წლის ალკოჰოლური სასმელების საერთაშორისო გამოფენაზე" საუკეთესოდ აღიარეს. იმავე "თბილღვინოს" "ხვანჭკარა" გასულ თვეს საუკეთესო ბრენდად დასახელდა, 2006 წლის ბოლოს კი მსოფლიოს ერთ-ერთ ყველაზე პრესტიჟული კონკურსის - IWSC (International Wines and Spirits Competition) დაჯილდოების ცერემონიაზე ვერცხლისა და ბრინჯაოს მედლით დაჯილდოვდა. კონკურსზე ვერცხლის მედალი 2002 წლის მოსავლის "განსაკუთრებული მარაგის საფერავმა" დაიმსახურა.

© „მარანი“

ლეგენდარული სასმისები

ლევან სეფისკვერაძე

საქართველოში ჩამოსულ ბევრი უცხოელი გაკვირვებით იხსენებს იმას, რომ ქართველები ძალიან ბევრ ღვინოს სვამენ და ისეთ უზარმაზარ სასმისებს ეძალებიან, ერთი შეხედვით ვერა კაცი რომ ვერ გამოსცლის. ძნელია იპოვოთ ისეთი, თუნდაც ტრადიციული ღირებულებების დიდად არ დამფასებელი ქართული ოჯახი, სადაც გამოსაჩენ ადგილზე არ ინახება განსხვავებული სასმისები. ეს სასმისები, როგორც წესი, განკუთვნილია განსაკუთრებული დღეებისათვის და განსაკუთრებულ სტუმართათვის. ყანწი, ფიალა, ჯამი თუ ჭინჭილა, რაც უფრო ძველია, მით უფრო ფასობს და 21-ე საუკუნეში მისი დამლევისათვის მეტად საამაყოა, თუკი იმ სასმისს ცნობილი, უკვე ლეგენდად ქცეული ადამიანები შესჭიდებიან. ჩვენს ქვეყანაში არსებობს ლეგენდად ქცეული სასმისები. ასეთ სასმისებს უკვე საკუთარი, მეტად საინტერესო ისტორია აქვთ და თიხისაგან, რქისაგან თუ ხისაგან დამზადებული უძველესი სასმისები, საქართველოში გამართული ძველი ქეიფების მემატიანეებად გვევლინებიან.

ჩუქურთმიანი სასმისი და 15 ტონიანი ჭური

არქეოლოგიური გათხრების შედეგად დგინდება, რომ ჩვენი წინაპრები განსხვავებულ სასმისებს ჯერ კიდევ ლეგენდარული კოლხეთისა და იბერიის სამეფოების არსებობის პერიოდიდან იყენებდნენ. ვანის გათხრების დროს აღმოჩნდა მრავალი სხვადასხვა მოცულობისა და ფორმის სასმისი, რომელთა დანიშნულება რომ საღვინედ გამოყენება იყო, ეს ქართველ არქეოლოგებში და ისტორიკოსებში ეჭვს არ იწვევს.
მერაბ თურმენიძე, ისტორიკოსი: "საქართველოს თითქმის მთელს ტერიტორიაზე ჩატარებულმა არქეოლოგიურმა გათხრებმა დაადასტურა, რომ ჩვენი უძველესი წინაპრები ღვინოს ნამდვილად აყენებდნენ. ამ მხრივ განსაკუთრებით დასავლეთ საქართველო უნდა გამოვარჩიოთ. იმერეთში, სამეგრელოსა და აფხაზეთში, აღმოჩნდა ძირითადად თიხისაგან დამზადებული სხვადასხვა ზომის საღვინე სასმისი. ვანის ნოქალაქევში იპოვნეს ულამაზესი ჩუქურთმებით დამშვენებული ფიალა, რომელიც ჩვენს ერამდე დაახლოებით ათასი წლით თარიღდება. ეს მოწმობს არა მხოლოდ იმას, ქართველებს ღვინო მუდამ რომ გვიყვარდა, არამედ იმასაც, რომ ჩვენში ღვინოს ყოველთვის განსაკუთრებულად აფასებდნენ და საღვინე სასმისს სწორედ ამიტომაც ამკობდნენ ლამაზი ორნამენტებით. აღმოსავლეთ საქართველოში, კერძოდ კი კასპის რაიონში, მეოცე საუკუნის 60-იან წლებში აღმოჩენილია ალბათ ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ჭური, რაც კი აქამდე ვინმეს უნახავს. გაირკვა რომ იმ ჭურში დაახლოებით 15 ტონა ღვინო ეტეოდა. აქედან გამომდინარე შეგვიძლია ვივარაუდოთ შემდეგი: 1. უზარმაზარი ჭურის დამზადება შესაბამისი საჭიროებით იყო ნაკარნახევი და მის პატრონს (სავარაუდოდ ერთ-ერთ რიგით გლეხს) იმდენი მოსავალი მოჰყავდა, რომ 15 ტონიანი ჭურის გავსება შეეძლო. 2. ჭურის პატრონს ჰქონდა ამ ღვინის გაყიდვის, ან სხვა პროდუქტებზე გადაცვლის პერსპექტივა და სწორედ ამ ღვინოზე ექნებოდა მთელი წლის საკმარი შემოსავლის შოვნის იმედი. 3. ჩემი ერთი ნათესავი, იმის გამო რომ ეშინია, არასწორად დაყენების გამო ღვინო მთლიანად არ გაუფუჭდეს, ღვინოს სხვადასხვა ჭერჭელში აყენებს, იმ იმედით, რომ ღვინის ნაწილი მაინც გადარჩება. ის კასპელი გლეხი კი თავის შესაძლებლობებში იმდენად იყო დარწმუნებული, რომ არ ეშინოდა 15 ტონის ერთად დაყენების. ეს ყველაფერი, საქართველოში ძველ დროში არსებული მეღვინეობის დიდ ტრადიციებზე მეტყველებს"

დაყანწული კაკულა

მე-19-ე საუკუნეში თბილისში ცხოვრობდა ცნობილი მეღვინე, თეიმურაზ ქევხიშვილი. თეიმურაზი ნამდვილად არ იყო კლასიკური ჩარჩ-მიკიტანი და კახეთიდან თბილისში გასაყიდად ჩამოტანილ ღვინოს, პირველ რიგში თავად აგემოვნებდა. მოიწვევდა ღვინის ყადრის მცოდნე რამდენიმე ნაცნობს, დასხდებოდნენ თეიმურაზის მარანში და თეიმურაზ ქევხიშვილის მიერ დამკვიდრებული სუფრის წესის თანახმად, სმას კამეჩის რქისაგან გაკეთებულ, სამ ლიტრიანი ყანწით იწყებდნენ. ესეთი წესი იყო: ვინც იმ ყანწს მოერეოდა, ის სუფრაზე ქეიფს აგრძელებდა, ვინც ვერა და სუფრიდან უნდა წასულიყო. მთელმა ქალაქმა იცოდა ქევხიშვილის ლეგენდარული ყანწის ამბავი და დღეს ღრმად მოხუცებული თბილისელი ბერიკაცებისაგან შესაძლებელია კიდეც მოისმინოთ ერთი, მეტად საინტერესო ისტორია, რომელიც ამ ყანწს უკავშირდება. კახეთიდან ახლადჩამოტანილი ღვინის დაგემოვნების მიზნით ქევხიშვილის მიერ გაშლილ ერთ-ერთ სუფრაზე, მიიწვიეს წარმოშობით ქართლელი სირაჯი, მეტსახელად კაკულა. ეს კაკულა ყოფილა ერთი გამხდარი და ჩია კაცი, რომელიც ღვინის დალევის მოყვარული კი იყო, მაგრამ კამეჩის რქის ყანწი მისთვის ნამეტანი დიდი აღმოჩნდა. შუა სმაში წაიბორძიკა, ფეხი გაუცურდა და დაბლა დაცემული, ყანწის ბოლოს მკერდით წამოეგო. კაკულა კი გადარჩა, მაგრამ იმის მერე თურმე მთელი ქალაქი დასცინოდა და "დაყანწულს" ეძახდა. საერთოდ უნდა ითქვას, რომ საქართველოში კამეჩის რქისაგან ყანწებს იშვიათად ამზადებდნენ. პოპულარული უფრო ხარისა და ჯიხვის ყანწები იყო, თუმცა იყო შემთხვევები, როდესაც სხვა ტიპის ყანწებიც გაუკეთებიათ.

ჭინჭილა თუ დიდი ყანწი?

როდესაც ღვინოზე და განსხვავებულ სასმისებზე ვსაუბრობთ, შეუძლებელია სამეგრელოს მთავრის, ლევან დადიანის ლეგენდარული ყანწი არ ვახსენოთ. ზუგდიდის მუზეუმში ბევრს უნახავს ეს უზარმაზარი სასმისი და ბევრს დღემდე არ სჯერა, რომ ამხელა ყანწს ადრე მართლა ვინმე სვამდა. დადიანის ყანწს აწერია: "ვინც დამლიოს, იმისი ვარ". როგორც ჩანს, ეს ყანწი თავად დადიანის გარდა, ან მართლა ვერავინ დალია, ანდა ნოდარ დუმბაძის ერთ-ერთი ნაკლებად ცნობილი მოთხრობისა არ იყოს, არავინ კადრულობდა ამ მართლაც ლეგენდარული სასმისის სახლში წაღებას.
ბევრისათვის ხშირად გაუგებარია, მაინცა და მაინც განსხვავებული სასმისით რატომ უნდა დაილიოს ესა თუ ის სადღეგრძელო და ამ ყველაფერში ერთგვარი "სუფრული კეკლუცობის" მომენტებსაც ხედავენ. ეთნოგრაფ ელგუჯა იოსელიანის აზრით, განსხვავებული სასმისით სადღეგრძელოს დალევა, ადრე მხოლოდ თანამესუფრეებისათვის თავის მოწონება და დასალოცი ობიექტისადმი "კოჭის გორება" არ იყო.
ელგუჯა იოსელიანი, ეთნოგრაფი: "ბოლო დროს ერთი ძალიან კარგი ძველი ადათი აღსდგა და ამას პირადად მე მივესალმები. თუკი დაახლოებით 10-20 წლის წინ სასმისის განსხვავებულობა მისი სიდიდით გაიზომებოდა, ახლა როგორც იქნა გავიგეთ, რომ სასმისის განსხვავებულობა პირველ რიგში მის ორიგინალურ ფორმებში უნდა წარმოვიდგინოთ. სწორედ ასე იყო ადრე, ძველ საქართველოში და მიხარია, რომ ამ ძველ ადათს ვუბრუნდებით. ჭინჭილა სხვა არაფერი იყო, თუ არა განსხვავებული სასმისი, რომლითაც ყველაზე ლამაზ და ყველაზე კარგ სადღეგრძელოებს ამბობდნენ. ლოცავდნენ ბავშვებს, მოხუცებს, მეუღლეებს, ნათესავებს და იმით არავინ რჩებოდა ნაწყენი, რომ ჭინჭილაში ცოტა ღვინო ჩადიოდა. გურიაში არსებობდა ჭინჭილას მსგავსი სასმისი, რომელსაც "საფეხეს" ეძახდნენ. სწორედ იმ სასმისით სვამდნენ ახლადშემოსწრებული არამსმელი სტუმირისადმი მიძღვნილ სადღეგრძელოებს: "ორი ფეხით ხარ შემოსული და ორი ჭიქა მაინც დალიე", ან "ღმერთი სამობითაა და სამება უნდა დალოცოო". დიდი, უზარმაზარი სასმისები, უფრო თავადებს უყვარდათ და ეს არცაა გასაკვირი. თავადების სუფრა ხომ სმაში შეჯიბრი იყო. გლეხები კი დროს სულ სხვაგვარად ატარებდნენ. გლეხებისათვის სუფრა მხოლოდ უზომოდ სმა არ იყო. გლეხები სუფრასთან მღეროდნენ, შაირობდნენ, კაფიაობდნენ, ცეკვავდნენ. ხალხური სიმღერების აბსოლუტური უმრავლესობა ხომ სწორედ გლეხების შექმნილია. აბა რომელი ჭკუათმყოფელი თავადი ან ბატონი იმღერებდა: "ჩავუხტეთ მუხრანბატონსა", "ცხრა მათრახი გადამარტყეს", ან "არ გეიშვას ჩვენი პრაპორშჩიკიო". საერთოდ, სუფრაზე ბევრი რამ თამადაზეა დამოკიდებული. თუკი თამადა დათრობის, და არა ქეიფის მოყვარული კაცია, მაშინ იგი თანამესუფრეებს განსხვავებულ სასმისებს ძალიან ხშირად ასმევს და ამ განსხვავებულებით ქეიფს თავისი ხიბლი ეკარგება. ადრე თამადა სუფრაზე ერთ, მაქსიმუმ ორ განსხვავებულ სასმისს სვამდა, რათა ხაზი გასმოდა ამ სადღეგრძელოების აუცილებლობასა და მნიშვნელობას"

სარაჯიშვილის ყანწით ლენინის დამლოცავნი

საქართველოს საბჭოთა კავშირში ყოფნის დროს, ქართული სუფრა ღრეობის, ჩხუბებისა და უაზრო ლაყბობის ასპარეზად იქცა. რესტორნებსა და ოჯახებში გაშლილ სუფრებზე, ხშირად პირველად პოლიტბიუროს, შემდეგ კომუნისტურ პარტიას და წითელ არმიას ლოცავდნენ. ეს სადღეგრძელოები ყანწით ისმებოდა და ასმაგად სამწუხაროა, რომ ხშირად კომუნისტური პარტიის დამლოცავის ხელში დაჭერილი უძველესი ყანწი, თავის დროზე იმ ადამიანებს ეკუთვნოდათ, რომლებმაც საკუთარი სიცოცხლე რუსული იმპერიალიზმის წინააღმდეგ ბრძოლაში გალიეს. თბილისელი დიმიტრი ჩაჩუა იხსენებს საინტერესო ისტორიას. იგი თავად შეესწრო ერთ მართლაც სამარცხვინო ფაქტს, როდესაც "ცეკას" ფუნქციონერები დავით სარაჯიშვილის ნაქონი ყანწით ლენინისა "დიადი საბჭოეთის" სადღეგრძელოს სვამდნენ.
დიმიტრი ჩაჩუა, 71 წლის: "1962 წელს, სრულიად შემთხვევით მოვხვდი სუფრაზე, სადაც სულ "ცეკას" და მაშინდელი მთავრობის წევრები ისხდნენ. სუფრა იმდროინდელ თბილისში ერთ-ერთ ყველაზე პრესტიჟულ რესტორანში, რესტორან "ხევში" იყო გაშლილი. პირველად პოლიტბიურო დალოცეს. მე მეგონა ხუმრობდნენ, მაგრამ რომ გავიღიმე, ისეთი შემომიბღვირეს, სადღეგრძელოც კი არ მითქვამს, ისე დავლიე. მერე პარტია დალოცეს. მესამე სადღეგრძელოსათვის თამადა რომ ადგა, ყანწი მოითხოვა. ამ დროს ერთი მელოტი კაცი წამოდგა და თამადას ეუბნება: "ცოტა ხანს მოითმინე და ძალიან მაგარ ყანწს მოვიტანო. მართლაც, ის მელოტი კაცი გავიდა და დაახლოებით ნახევარ საათში, ერთი ძალიან ლამაზი, თეთრი ყანწით დაბრუნდა. გვითხრა: "ეს დავით სარაჯიშვილის ნაქონი ყანწია და ლენინის სადღეგრძელო ამით უნდა დავლიოთო". მამაჩემისაგან ვიცოდი ვინც იყო სარაჯიშვილი და ისიც ვიცოდი, რუსებზე მზე და მთვარე რომ არ ამოსდიოდა. ავდექი და თამადას სიცილით ვუთხარი: ამ ყანწით ლენინის სადღეგრძელოს რომ ვსვამთ, ვინ იცის სარაჯიშვილი საფლავში რამდენჯერ გადატრიალდა მეთქი... ერთი იმასაც ამბობდა: სწორედ სარაჯიშვილისთანა კაპიტალისტების ყანწით უნდა დავლიოთ ლენინის სადღეგრძელო, რადგან ლენინს ზუსტად ის გაუხარდებოდა, მათთვის წართმეულ ქონებას უბრალო ხალხი რომ ვიყენებთო. ისინი თუ უბრალო ხალხი იყვნენ, მე რაღა უნდა მეთქვა? იმათ სულ უცხოური კოსტუმები ეცვათ, მე კიდევ ბიძაშვილისაგან ნათხოვარი შარვალი"
ერთი უნგრელი მწერალი ამბობდა: "იმაზე კარგი არაფერია, როდესაც შენს ოთახში თბილად ზიხარ და ძველ გაზეთებს ათვალიერებო". ზოგისათვის გაზეთების თვალიერებაა სიძველეებით ტკბობა და ზოგისთვის ძველი სასმისების გროვება. ეს სასმისები მართლაც ჩვენი ისტორიის ერთ-ერთი ყველაზე სანდო მემატიანეები არიან და მათზე ტუჩის დამდები, აწ გარდაცვლილი ადამიანების ხსოვნა, ღვინის მოყვარულთა მეხსიერებაში იქამდე იქნება, სანამ ეს სასმისები იარსებებს.

© „მარანი“

საუკეთესო ქართული ღვინის კომპანია

გამოკითხვის შედეგები

1. თელიანი ველი 59 (30%)

2. თელავის მარანი 48 (25%)

3. ბადაგონი 13 (6%)

4. ქართული ღვინის ოჯახი 11 (5%)

5. რაჭული ღვინო 11 (5%)

6. თბილღვინო 9 (4%)

7. მილდიანი 9 (4%)

8. სარაჯიშვილი 5 (2%)

9. ელკანა 5 (2%)

10. ქინძმარაულის მარანი 5 (2%)

11. GWS 4 (2%)

12. მანავის ღვინის მარანი 4 (2%)

13. ტიფლისის მარანი 3 (1%)

14. შპს "ალექსანდრეული" 3 (1%)

15. ასკანელი ძმები 1 (0%)

16. ბაგრატიონი 1 (0%)

17. ქინძმარაული 1 (0%)

გამოკითხვა მიმდინარეობდა 2 თვის მანძილზე, ხმა მისცა 192-მა ადამიანმა.

ალკოჰოლი ტვინის მუშაობას აუმჯობესებს

ლონდონის University College-ის მიერ ჩატარებულმა გამოკვლევამ ნამდვილად სულზე მოუსწრო იმ ადამიანებს, რომელთაც ალკოჰოლის გარეშე ცხოვრება ვერ წარმოუდგენიათ. ამ გამოკვლევის შედეგების მიხედვით, ერთი დღის განმავლობაში ნახევარი ბოთლი ღვინის მიღება მნიშვნელოვნად აუმჯობესებს თავის ტვინის მუშაობას. სხვათა შორის, ეს განსაკუთრებით ქალებს ეხება.
ინგლისელმა მეცნიერებმა დაასკვნეს, რომ იმ ადამიანთა ტვინიც კი, რომლებიც კვირაში მხოლოდ ერთ ჭიქა ღვინოს სვამენ, გაცილებით უკეთ მუშაობს, ვიდრე ჩაის მოყვარულთა ტვინი. ალკოჰოლის დადებითი ეფექტი ასეთნაირად აიხსნება: ალკოჰოლის ზემოქმედების ქვეშ მყოფი ადამიანის ტვინს სისხლი უფრო კარგად მიეწოდება, ხოლო როდესაც ადამიანი ერთ კვირაში 5-6 ბოთლ ღვინოს სვამს, ტვინის მუშაობა საუკეთესო შედეგს აღწევს.
ინგლისის ჯანდაცვის სამინისტროს წარმომადგენლები, რომლებიც არც თუ ისე დიდი ხნის წინ გამოქვეყნებულ ანგარიშში ხაზს უსვამდნენ ადამიანის ჯანმრთელობაზე ალკოჰოლის უარყოფით გავლენას, ამ გამოკვლევამ ძალიან შეაფიქრიანა.
მონაცემები ალკოჰოლის სარგებლიანობის შესახებ ეფუძნება ხანგრძლივ დაკვირვებას 10000 ბრიტანელი სახელმწიფო მოხელის ჯანმრთელობაზე. გამოკვლევები 1967 წლიდან მოყოლებული ტარდებოდა. შესწავლილ იქნა თამბაქოს მოწევის, სიმსუქნის, სოციალური სტატუსისა და სხვა ფაქტორების გავლენა ადამიანის ჯანმრთელობაზე.
რაც შეეხება ალკოჰოლს, გამოკვლევის დროს 6000 ბრიტანელს უნდა გაევლო ტესტირება, რომელიც შედგებოდა სხვადასხვა ამოცანებისა და მეხსიერების სავარჯიშოებისაგან. როგორც გაირკვა, ყველაზე ცუდი შედეგები იმ პირებს ჰქონდათ, რომლებიც ძალიან იშვიათად ან საერთოდ არ ეტანებოდნენ ალკოჰოლს. თუმცა ეს ტენდენცია ქალებში უფრო მეტად შეინიშნებოდა, ვიდრე მამაკაცებში. საუკეთესო შედეგები აღმოაჩნდათ იმ ქალებს, რომლებიც დღეში სვამდნენ ნახევარ ბოთლ ღვინოს ან ორ პინტ ლუდს.
ამ დაკვირვებებზე დაყრდნობით მეცნიერებმა დაასკვნეს, რომ ალკოჰოლის მოქმედებას შეუძლია გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების რისკის შემცირება და ტვინისთვის სისხლის მიწოდების ფუნქციის გაუმჯობესება, რაც ადამიანის გონებრივ მონაცემებზე ახდენს გავლენას. თუმცა, გამოკვლევის ავტორებმა ხაზი გაუსვეს იმასაც, რომ მიღებულმა მონაცემებმა ალკოჰოლიზმისკენ არ უნდა გვიბიძგოს, რადგან ჯერჯერობით არავინ უარყოფს იმ ფაქტს, რომ სპირტიანი სასმელი კიბოსა და ღვიძლის ციროზის განვითარებას უწყობს ხელს.

© „მარანი“

ახალი დოზატორი

კომპანია Brau Beviale-მ ღვინის შეფუთვისათვის bag-in-box გამოუშვა ახალი გაუმჯობესებული მოწყობილობა (დოზატორი), რომელიც ღვინის შენახვის ვადას 40%-ით ზრდის (დახურულ სივრცეში დაახლოებით 140 დღით მეტი). ახალი დოზატორი ViniPlusTM წინამორბედებთან შედარებით უფრო დახვეწილია და მეტი სიზუსტით გამოირჩევა.

© „მარანი“

ფილმები ღვინოებზე

ამერიკაში შეიქმნა ახალი ფილმი Bottle Shock, სადაც მთავარ მოქმედ გმირად ღვინო გვევლინება. ფილმს საფუძვლად დაედო 1976 წლის მოვლენა, როდესაც ბრმა დეგუსტაციაზე პარიზში კალიფორნიულმა ღვინოებმა აჯობეს კლასიკურ ბორდოსა და ბურგუნდიულ ღვინოებს.
პრემიერა შედგება 2008 წლის იანვარში სანდანსის ფილმების ფესტივალზე. ფილმი გადაღებულია ნაპასა და სონომის ველებზე. რეჟისორია რენდალ მილერი, როლებს ასრულებენ ბილ პულმანი, ელიზა დუშკუ, კრის პაინი და ალან რიკმანი სტივენ სპურიეს როლში.
მეორე ფილმი - "სასამართლო პარიზში", რომელიც ამავე მოვლენებს ეხება, ჯერ ისევ გადაღების პროცესშია.

© „მარანი“

ამერიკა - ლიდერი ღვინის მოხმარებაში

ამერიკაში ღვინის მომხმარებელთა რიცხვი სულ უფრო მატულობს. ამ წლის ბოლოს ამერიკელები ღვინის მოხმარების მხრივ პირველ ადგილზე გავლენ და ჩამოიტოვებენ იტალიასა და საფრანგეთს. ღვინის მოხმარება 2007 წლისათვის რეკორდულ მაჩვენებელს მიაღწევს - 304 მლნ ყუთი. ამავე დროს, ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ 2015 წლისათვის აშშ ღვინის წარმოების შედეგებითაც ჩამოიტოვებს საფრანგეთს.
რაც შეეხება ღვინის ბაზარს, ამჟამად ლიდერობს ღვინო Franzia, მწარმოებელი Wine Group. მეორე ადგილს იკავებს Carlo Rossi - კომპანია E.& J. Gallo Winery.

© „მარანი“

ჰიუ ჯონსონი - ღვინის ისტორია (6)

ვენეციელი ვაჭრები

ადრეული შუასაუკუნეების პერიოდის ვენეციის ისტორია ზღვაზე ბატონობის მოპოვების ერთგვარი მატიანეა. თავდაპირველად არაბ მეკობრეებთან შებრძოლება გახდა საჭირო, შემდეგ - სამხრეთ იტალიის დამყრობელ ნორმანებთან, მოგვიანებით კი დაიწყო ჯვაროსნული ლაშქრობები, და 1100 წელს ვენეციურმა ფლოტმა ჯვაროსნების დასახმარებლად ლევანტეს ნაპირებისკენ გაცურა. რესპუბლიკამ ყოველი დაპყრობილი ქალაქის მესამედი ნაწილი მიიღო. 1123 წელს ასკალონთან მოხდა გადამწყვეტი საზღვაო ბრძოლა. არაბული ფლოტი განადგურებული იყო, ამიერიდან ვენეცია "ზღვების დედოფალი" გახდა. სწრაფი გალერების გუნდები მთელ ხმელთაშუა ზღვაზე დაძრწოდნენ სავაჭრო მოწინააღმდეგეთა გემების ხელში ჩასაგდებად; ბორტებზე ჩამწკრივებული იყვნენ მშვილდოსნები, ხოლო კიჩოზე მფარველის, წმინდა მარკოზის სიმბოლო - ლომის გამოსახულებიანი ალამი ფრიალებდა.

ახალგაზრდა მოწინააღმდეგე ქალაქებთან, პიზასთან, გენუასა და ამალთისთან შედარებით ვენეციას სერიოზული უპირატესობა ჰქონდა. ისტორიულად იგი აღმოსავლეთ რომის იმპერიის ნაწილად ითვლებოდა, რომლის დედაქალი კონსტანტინოპოლი იყო. ადრიატიკა ფაქტობრივად მის საკუთარ ზღვას წარმოადგენდა. სტრატეგიულად მნიშვნელოვან კუნძულებზე აშენებული ციხე-სიმაგრეები მეტად ეფექტური იყო მეკობრეებთან ბრძოლისთვის. გარდა ამისა, ვენეცია წმინდა მიწისკენ მიმავალ გზაზე მდებარეობდა. მას უნიკალური შესაძლებლობა ჰქონდა შეესრულებინა ტურისტული აგენტისა და ბანკირის როლი და ჯვაროსნებისა და მომლოცველებისთვის ნებისმიერი სხვა სახის მომსასახურებაც შეეთავაზებინა. მოგზაურთა ერთ-ერთი უმთავრესი საჭიროება ღვინო იყო. ის მათ ყველგან ხვდებოდა, როგორი მარშრუტიც არ უნდა ამოერჩიათ რომისა და საბერძნეთის ტერიტორიებზე მოგზაურობისას. ისინი ღვინოში ხელახლა აღმოაჩენდნენ ძველად დიდად დაფასებულ, მაგრამ ჩრდილოეთისთვის უცნობ სიტკბოსა და სიმაგრეს.

ბერძნული მალვაზია

ფალერნულ და სხვა რომაულ grands crus-ს უკვე დიდი ხანია აღარ აწარმოებდნენ, მაგრამ ბიზანტიის იმპერიაში შემავალ საბერძნეთსა და მის კუნძულებს არასოდეს უთქვამთ უარი საკუთარ ტრადიციებზე. აღმოსავლეთ ხმელთაშუა ზღვის დიდ ნაწილს მუსულმანები აკონტროლებდნენ, რაც ქრისტიანებსა და ებრაელებს სულაც არ უშლიდა ხელს ღვინის წარმოებასა და გაყიდვაში. გასაყიდი ღვინო კეთდებოდა ლევანტეში, სირიაში, ლიბანში, პალესტინაში. თუ ანტიკურ ხანაში ხარისხის სიმბოლო ბიბლური იყო, მოგვიანებით ასეთი რეპუტაცია ტიროსმა დაიმკვიდრა. მას შემდეგ, რაც ეგვიპტიდან სომხეთამდე ტერიტორიაზე ჯვაროსნებმა ქრისტიანული სამეფოების შექმნა მოახერხეს, იქაურობას ბერების ორდენები მიაწყდა. ბერები იქ ისევე აქტიურად რგავდნენ ვაზს, როგორც ბურგუნდიაში ან გერმანიაში. X ასწლეულში ბიზანტიამ კვიპროსი და კანდია (კრეტა) წაართვა სარკინოზებს, და მეღვინეობის თვალსაზრისით მთელი შუასაუკუნეების განმავლობაში განუხრელად იზრდებოდა ამ კუნძულების მნიშვნელობა.
თავდაპირველად, სხვადასხვაგვარი წარმოშობის ღვინოებს შორის განსაკუთრებული განსხვავება არ არსებობდა. ყველაზე უფრო ხშირი ნიშანი იყო მალმსი (Malmsey) ან მალვაზია (Malvasia) - დამახინჯებული მონემვაზია, პელოპონესის ჩრდილო-დასავლეთ სანაპიროზე გაშენებული ბიზანტიური ციხე-ქალაქი. შეიძლება ის წვრილი მწარმოებელი იყო, მაგრამ მიმწოდებელი ნამდვილად მსხვილი გახლდათ - სწორედ მან მისცა სახელი როგორც მატერიკზე, ისე კანდიაზე, სანტორინსა და სხვა კუნძულებზე დამზადებულ ღვინოებს.
მონემვაზიიდან წამოვიდა აგრეთვე ყურძნის ჯიშის სახელიც. მალვაზია (საფრანგეთში Malvoisie) მუსკატთან ერთად (და მთელ მის სინონიმებთან) ერთადერთი ღვინოა, რომელმაც ასწლეულების მანძილზე შეინარჩუნა თავისი სახელი და იდენტურობა. ამ პატივცემულ ჯიშს მსხვილი ფოთლები და მოწითალო მარცვლები აქვს, რომელიც ჩინებულ სქელ ღვინოს იძლევა. ეგეოსის ზღვის კუნძულმა ქიოსმა მალვაზიის მთავარი მიმწოდებლის როლი დაიბრუნა როგორც საკუთარი ყურძნის გაზრდით, ისე იმ მხარის ღვინის გაყიდვით, რომელსაც დიონისეს დროს ფრიგია ეწოდებოდა.

ტკბილი ფუფუნება

იონიის ზღვაში მდებარე კორფუს, ზანტესა და კეფალონიის კუნძულებზე, რომლებიც ვენეციური ბატონობის ქვეშ იმყოფებოდა, კეთდებოდა ტკბილი ღვინოები Romania (ინგლისურ ვარიანტში Romaney ან Rumney). მაგრამ გაცილებით მეტად ფასობდა Muscadel-ი და Malmsey კანდიიდან. ყურძნის ცინცხალი არომატის მქონე Muscadel-ზე მოთხოვნილება მას შემდეგ გაჩნდა, რაც რუსილიონში, აგრეთვე ესპანეთსა და იტალიაში მუსკატის პლანტაციები გააშენეს. Moscadello-ს გამარტივებულ ტოსკანურ ვერსიას მთელი შუასაუკუნეების განმავლობაში წყალობდნენ.
ვერნაჩაზე სპეციალიზებულ ტოსკანას იტალიური მალვაზიის დამსახურებული რეპუტაცია ჰქონდა, რადგან ისეთსავე რბილ სტრუქტურას და შეფარულ სიმაგრეს ფლობდა, თუმცა, სიტკბოთი ჩამოუვარდებოდა მას. ინგლისელები ვერნაჩას ვერნაჟის სახელით იცნობდნენ. ფრანგ ისტორიკოსებს ის ერთ-ერთ ძირითად ესპანურ ნაირსახეობაში - გარნაჩაში, ანუ გრენაშში ერეოდათ. სახელი გარნაჩა, როგორც ჩანს, 1500 წელს ამოიღეს ხმარებიდან, როდესაც გრანადის სიახლოვეს მდებარე ორი პორტის - ალიკანტესა და მალაგას სახელები პირველად გამოიყენეს როგორც ღვინის სახელწოდებები. გრენაშს ასევე უწოდებენ ალიკანტეს, და ამით კავშირი ცხადი ხდება. ამასობაში, მინიმუმ კიდევ ერთი ასწლეულის განმავლობაში, ვერნაჟს იტალიელებისგან პატივისცემა არ მოკლებია. მარტო რომის პაპი იმდენად იყო მოხიბლული ლიგურიის სანაპიროს ფლატოვან კალთებზე მოყვანილი ღვინით, რომ მასში თავის საყვარელ საჭმელს, გველთევზას მანამდე ალბობდა, სანამ მეორედ ისევ ღვინოში, ოღონდ ამჯერად უკვე კუჭში ჩაალბობდა.
უფრო მნიშვნელოვანი ის იყო, რაც ამ ღვინოებს აერთიანებდა, და არა ის, რაც მათ ერთმანეთისგან განასხვავებდა. ხმელთაშუა ზღვის მზის ქვეშ დამწიფებული ყურძენი შაქრის ძალზე მაღალ შემცველობას აღწევდა, რასაც ხელს უწყობდა მოსავლის გვიანი აღება, და კიდევ ის, რომ ვაზებს დაწურვამდე წინასწარ აშრობდნენ. მეღვინეები (იმ შემთხვევაში, თუკი კითხვა იცოდნენ) ძველი წიგნებით სარგებლობდნენ; პრაქტიკაში გადმოჰქონდათ ყუნწების დაგრეხვის მეთოდი, გარდა ამისა, ყურძენს მზის გულზე გაფენილ საგებელზე აწყობდნენ. კვიპროსული მეთოდი 1572 წელს აღწერა ესტენ დე ლუზინიანმა (Estienne de Lusignan). ყურძენი, ამბობს იგი, მწიფდებოდა ივლისის ბოლოს, მაგრამ სექტემბრამდე არ იკრიფებოდა. "მოსავლის აღების შემდეგ მას შლიდნენ სახლების ბრტყელ სახურავებზე და გამოსაშრობად სამი დღით ტოვებდნენ მზეზე". სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ღვინო თითქმის ჩამიჩისგან კეთდებოდა.
ნატურალურ დუღილს, განსაკუთრებით, თუ იგი ღვინის ჭურჭლის კლასიკური მეთოდიკით მიწაში ჩაფვლის გზით მიიღწეოდა, შაქრით მდიდარი ტკბილის გამო შეიძლება 17% ალკოჰოლისთვისაც მიეღწია - ეს კი ჩვეულებრივ ჩრდილოურ ღვინოებზე თითქმის ორჯერ უფრო მაგარი იყო. სიტკბოსა და თბილი ნათების შეხამება იძლეოდა სასმელის ყველაზე უფრო მაღალი სიმაგრის შეგრძნებას, როგორის მიღწევაც კი შეიძლებოდა დისტილირებული სპირტის გამოგონებამდე. ალკოჰოლის დიდი შემცველობის წყალობით ღვინოს დიდხანს შენახვაც შეეძლო და დიდი მანძილების გადალახვაც, - თან ისე, რომ არ დაძმარებულიყო.
ტკბილი ღვინო ფუფუნებად ითვლებოდა და მას მხოლოდ მდიდრები სვამდნენ; XIV ასწლეულში 400 ლონდონური ტავერნიდან მხოლოდ სამს მიეცა მისი საცალოდ გაყიდვის უფლება. ბითუმად იგი ბორდოზე თითქმის ორჯერ უფრო ძვირი ღირდა. ყველაზე მაღალი ფასი - 10 ფუნტი დაფიქსირდა Vernage-ს კასრზე. უმაღლესი მაზანდა დადგენილი იყო ტკბილ ღვინოებზე; მეორე ადგილზე იყო რეინის ღვინო, ანუ Rhenish-ი. ბორდო კი იმ ხანებში ყოველდღიურად დასალევ ღვინოდ მიიჩნეოდა.

ფისის აღმოსავლური არომატი

1300 წელს დომინიკელმა ბერმა ჯეფრიმ უოტერფორდიდან, წამოაყენა იდეა, რომ ღვინო მით უფრო მაგარია, რაც უფრო აღმოსავლეთისკენაა. 1224 წელს გამართულ ღვინის ტურნირში იოლად გაიმარჯვა ერთ-ერთმა ყველაზე აღმოსავლურმა მწარმოებელმა კვიპროსმა, რისი მიზეზიც უბრალოდ სასმელის სიმაგრე იყო. გასაკვირი მხოლოდ ის არის, რომ კვიპროსულ ღვინოს ზოგიერთი მომლოცველი ძალზე სასიამოვნოდ მიიჩნევდა; სხვებს კი აშკარად რეცინას სთავაზობდნენ, რომელიც ჩვეულ გემოს არ შეესაბამებოდა.
1494 წელს მოსალოცად წასულმა პიეტრო კასოლამ დატოვა დაწვრილებითი ჩანაწერები კვიპროსის შესახებ: "ყველაფერი მომეწონა ამ კუნძულზე, გარდა იმისა, რომ დამზადებისას ისინი ფისს ურევენ ღვინოში, რომელიც მე ვერ დავლიე". პელოპონოსის თაობაზე კი ასეთი რამ განაცხადა: "ღვინის სიმაგრეს განაპირობებს დუღილის დროს მასში ჩამატებული ფისი, რომელიც სასმელს თავისებურ არომატს სძენს. აქ ამბობენ, რომ წინააღმდეგ შემთხვევაში ღვინო დიდხანს ვერ შეინახება. ეს არომატი მე არ მომეწონა". შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ არსებობდა ადგილობრივი და საექსპორტო ხარისხის ღვინო; ამიტომაც, ლონდონში არავინ ახსენებდა, რომ კვიპროსულ ღვინოს ფისის გემო დაჰკრავს.
კასოლა ასევე ეწვია კანდიას, სადაც აღმოაჩინა ერთი საზიზღარი ჩვეულება: ზანზალაკის ხმაზე ადგილობრივები პირდაპირ ქუჩაში ცლიდნენ ღამის ქოთნებს. თუმცა, აქაური ღვინოები დიდებული აღმოჩნდა - Malmsey-ს და Muscatel-ს არა მარტო ქალაქში, არამედ მთელ კუნძულზე, განსაკუთრებით დაბა რეტემოში, წუნს ვერ დასდებდით. ეს პორტი დღეს Rethimnon-ის სახელს ატარებს, სავსებით შესაძლებელია, რომ ექსტრა-კლასის Malmsey-იმ იქიდან მიიღო სახელწოდება Rotimo. ღვინო იყო ფუფუნება, რომელიც გემზე ადგილის მოსაპოვებლად მეტოქეობას უწევდა აბრეშუმს, სანელებლებს, ხალიჩებს, ფარჩის ქსოვილს, დამასკურ ფოლადს, - სწორედ ამ ღვინით ვაჭრობდნენ გენუელები და ვენეციელები ასე მომგებიანად ინგლისსა და ფლანდრიაში.
1204 წელს ჯვაროსანთა ყაჩაღურმა რაზმმა გაძარცვა კონსტანტინოპოლი, და ვენეციამ, რომელსაც ბიზანტიის იმპერიის ნარჩენებისგან ხეირის ნახვა უნდოდა, ხელში ჩაიგდო კანდია. წმინდა მარკოზის რესპუბლიკას ყოველთვის ჰქონდა ოპორტუნიზმისკენ მიდრეკილება და არავის უთმობდა პირველობას.

სახმელეთო მონაპოვარი

სხვა იტალიური ქალაქების მსგავსად, ხმელეთზე ვენეცია XIII საუკუნის შამპანის ბაზრობებზე მონაწილეობდა. მას შემდეგ, რაც მათ დაკარგეს თავიანთი მნიშვნელობა, მმართველმა სინიორიამ აითვისა აღმოსავლეთ ალპების უღელტეხილები ბრენერი და სენ-გოტარი და დუნაისა და რეინის გავლით პირდაპირი სახმელეთო გასასვლელი გაიკვალა სავაჭრო ქალაქების კიოლნის, ბრიუგესა და ლონდონისკენ. ზღვაზე გალერები და კოგები განამტკიცებდნენ მონოპოლიას გიბრალტარზე გამავალ მარშრუტზე, ლისაბონში, ინგლისსა და ფლანდრიაში გაჩერებებით.
XV საუკუნეში კოლონიური ხელისუფლება კვიპროსზეც გავრცელდა. ამ დროისათვის იქ შემორჩენილ ჰოსპიტალიერების მონასტერში აგრძელებდნენ კუნძულზე საუკეთესო ღვინის - მეტისმეტად ტკბილი Commandaria-ს დამზადებას. პიცილიის რაიონში გაშენებული ვენახები ლიმასოლამდე იყო გადაჭიმული და ტროდოსის მთებამდე აღწევდა. დღეს სოფლებში კალოხორიოსა და ზოოპიაში მოჰყავთ თეთრი და წითელი ქსინესტერი და მავრონი. ისინი წყალწყალა ღვინოებს იძლევა და მოდის ნაცრიან და ქვიშა ნიადაგზე, რომელიც ვენეციელთა ბატონობის დღიდან არ შეცვლილა.
როდესაც თურქებმა რესპუბლიკა მისი აღმოსავლელი მიმწოდებლებისგან მოწყვიტეს, ვენეციელები იძულებული გახდნენ ვენახების კულტივირება ვერონის გარშემო და პადუის სამხრეთით მდებარე ვულკანური წარმოშობის ევგენიურ ბორცვებზე დაეწყოთ. ბარდოლინო, ვალპოლიჩელა და სოავე ის სამი ოლქია, სადაც ნახევრად გამომშრალი ყურძნისაგან კეთდებოდა ალკოჰოლის მაღალი შემცველობის მქონე ღვინო. დღეისათვის ამ ტრადიციას ინარჩუნებს მაგარი Recioto, Amarone და Soave.
ვენეციის მიერ ღვინის კულტურაში შეტანილ ყველაზე უფრო სამარადჟამო წვლილად იქცა სუფთა მინის წარმოების მეთოდი (ძველრომაული დროიდან მივიწყებული). ეს საიდუმლო სირიიდან მურანოში დაახლოებით 1300 წელს ჩაიტანეს. XVI ასწლეულისთვის გურმანებს მიეცათ შესაძლებლობა დამტკბარიყვნენ ვენეციური ჭიქებიდან დალეული კარგი ღვინოებით. ამის შემდეგ მათი დამზადების მეთოდიკა გავრცელდა მთელ ევროპაში.
ვენეცია დასაბამიდანვე კოლონისტ-ექსპლუატატორი იყო. ის ისეთი რაოდენობის სასაქონლო კულტურის - ძირითადად შაქრის, ბამბისა და ყურძნის - გაშენებას მისდევდა, რომ ადგილობრივ მცხოვრებლებს ვეღარსად მოჰყავდათ საკუთარი "პური", და კუნძულის მოსახლეობა ზარალდებოდა. როდესაც თურქებმა 1572 წელს კუნძული დაიპყრეს, ადგილობრივი მცხოვრებლები ზეიმობდნენ - მათ ბოლოს და ბოლოს ნება დართეს ის მოეყვანათ, რაც თვითონ უნდოდათ, და არა ის, რითაც ვენეციელებს უნდა ევაჭრათ.

მონოპოლიის დასასრული

25 წლის მანძილზე ვენეციელები 130 გალონიან კასრში 165 შილინგს ითხოვდნენ და თანახმა იყვნენ ფასის ორი მეხუთედი მაუდით მიეღოთ. მოთხოვნილების გაზრდის შედეგად მათ დაიწყეს ფასების მომატება და უკვე უფრო მცირე მოცულობისა და რაოდენობის - 108 გალონამდეც კი - კასრებს აგზავნიდნენ. ფასების სამჯერ აწევის შემდეგ კი საერთოდ შეწყვიტეს ანაზღაურების სახით მაუდის მიღება. საპასუხოდ ინგლისელებმა დაიწყეს ხმელთაშუა ზღვაში საკუთარი გემების გაგზავნა.
ასწლეულის ბოლოსთვის გამოჩნდნენ ვაჭარ-ავანტიურისტები, რომელთაც ვენეციისთვის პირველობის ჩამორთმევა უნდოდათ - განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ფლორენციამ პიზაში უცხოური ხომალდებისთვის საკუთარი პორტი გახსნა. მეტოქეობაში ჩაერთო პიზაც, რომელმაც გასაყიდად Vernage წარმოადგინა. სწორედ მაშინ შემოვიდნენ ღვინის ბიზნესში ანტინორისა (1380 წლიდან) და ფრესკობალდის არისტოკრატიული სახლები, ბანკირები და მსხვილი ვაჭრები. ვენეციას ახალი კონკურენტებიც გამოუჩნდა - Malmsey-ის მსგავსი ღვინოების დამზადება ესპანეთსა და პორტუგალიაშიც დაიწყეს.
ვენეცია შეწუხდა და უცხოელებისთვის დაბეგრა Malmsey. ამის საპასუხოდ ჰენრიხ VII-მ დაბეგრა ის ღვინოები, რომლებიც ინგლისში ვენეციური ხომალდებით ჩაჰქონდათ. მაგრამ ვენეციური ღვინით ვაჭრობას კიდევ ერთი შანსი მიეცა, როდესაც ინგლისმა ბორდო დაკარგა. ვენეციამ დაუყოვნებლივ გაუგზავნა მეფეს რვა კასრი საუკუთესო ღვინო. ინგლისი ანკესზე წამოეგო. Malmsey იმდენად პოპულარული გახდა, რომ 1480 წელს, როდესაც ღალატში ბრალდებულ ჰერცოგ ჯორჯ კლარენსის თავად უნდა აერჩია სიკვდილით დასჯის მეთოდი, მან Malmsey-ის კასრში ჩახრჩობა ამჯობინა.
ვენეციის მკაცრი კომერციული სისტემა თავისი ხომალდებითაც კი არ იძლეოდა ერთი უცხოური პორტიდან მეორეში საქონლის გადატანის შესაძლებლობას. ყველაფერს ვენეციაზე უნდა გაევლო. ხანგრძლივი მგზავრობისთვის საგულდაგულოდ შერჩეული გამოცდილი მეზღვაურები დაცურავდნენ ალექსანდრიაში, ტრიპოლიში, შავ ზღვაზე, კვიპროსზე, ფლანდრიასა და საფრანგეთის ჩრდილოეთში. ვენეცია ყველასთვის გადასატვირთავი პუნქტი იყო - უნიკალური ბაზარი, რომელიც ერთმანეთთან აკავშირებდა აღმოსავლეთს, დასავლეთსა და სამხრეთს. მან სერიოზული დარტყმა იწვნია 1488 წელს, როდესაც პორტუგალიელებმა აღმოაჩინეს კეთილი იმედის კონცხი. პირდაპირი გზა ინდოეთში ვენეციის აბსოლუტური მონოპოლიის დასასრულს ნიშნავდა.

© „მარანი“

2007 წლის საუკეთესო ღვინო Wine Spectator-ის მიხედვით

2007 წლის საუკეთესო ღვინოდ მსოფლიოს ყველაზე პრესტიჟულმა გამოცემამ, Wine Spectator-მა Clos des Papes-ის Châteauneuf-du-Pape (2005) აღიარა. ეს ლეგენდარული ღვინო უკვე მეორეჯერ გახდა გამარჯვებული (პირველად რამდენიმე წლის წინ სახელოვანი მარსელ გიგალის შატონეფი გახდა ტრიუმფატორი).

1 98 $80 Clos des Papes Châteauneuf-du-Pape 2005

2 95 $35 Ridge Chardonnay Santa Cruz Mountains
Santa Cruz Mountain Estate 2005

3 95 $49 Le Vieux Donjon Châteauneuf-du-Pape 2005

4 95 $79 Antinori Toscana Tignanello 2004

5 95 $60 Two Hands Shiraz Barossa Valley
Bella’s Garden 2005

6 95 $90 Château Léoville Las Cases St.-Julien 2004

7 97 $150 Tenuta dell’Ornellaia Bolgheri Superiore
Ornellaia 2004

8 95 $80 Mollydooker Shiraz McLaren Vale
Carnival of Love 2006

9 95 $125 Robert Mondavi Cabernet Sauvignon Napa
Valley Reserve 2004

10 99 $250 Krug Brut Champagne 1996

უფრო დაწვრილებით იხ. უახლოეს დღეებში.

Грузия навсегда - Владимир Цапелик о грузинских винах

Владимир Цапелик

Президент Независимого винного клуба

Грузия навсегда

Уникальность грузинских вин признается всеми, кто пробовал их, конечно, в настоящем, а не фальсифицированном виде. Их можно полюбить сразу и безоговорочно, но к ним можно идти постепенно, двигаясь от одного понравившегося стиля к другому, открывая для себя все новые грани этого древнего виноделия.

Что делает грузинские вина уникальными? Во-первых, это 7 или даже 8 тысячелетий виноградарства и виноделия, приемы агротехники и технологии производства вин передались из поколения в поколение. Многие международные винные критики не сомневаются в приоритете Грузии. Еще русский химик Дмитрий Иванович Менделеев писал, что грузинские вина «отличаются высоким качеством и надлежащей выделкой и марками, в особенности Кахетия, которую считают родиной винограда».

Во-вторых, несколько сотен автохтонных сортов винограда, позволяют создавать необычные сепажи и купажи. Кроме известного многим ценителям вина сорта Саперави, есть Мцване, Оджалеши, Чинури и т.д. В-третьих, разнообразные почвенные и климатические условия в межгорных долинах обеспечивают стилевое многообразие вин. Очевидно, грузинские вина бывают разного качества, но адекватно заменить лучшие из них винами из других стран просто не возможно.

Красные сухие вина из Саперави

Черный сорт винограда Саперави появился в Грузии в незапамятные времена, а в СССР получил некоторое распространение во всех винодельческих зонах, не исключая даже Ростовскую область. В Грузии Саперави дает темно-окрашенные вина с синеватыми отблесками. Часто это средне- и полнотелые, высокоэкстрактивные вина с великолепной текстурой, сильными и мягкими танинами.

Известный винодел Николай Апполонович Мехузла говорит о свежем мацони, как о наиболее характерном ароматическом признаке хорошо сделанных вин из Саперави. Но это только первый нос. При более внимательном исследовании можно найти также и нотки различных ягод – черной смородины, спелой черной вишни, ежевики, малины и т.п. Нередко в ароматах этих вин обнаруживаются и пряные нюансы, а в выдержанных винах – целый букет вторичных ароматов: кожи, табака, смолы, подлеска и т.п.

Мукузани и напареули – это названия наиболее известных вин и соответственно микрозон в Кахетии. Есть и вина, не прячущие под географическим названием гордое сортовое имя, некоторые из них просто изумительны. В вине телиани наряду с Саперави присутствует и европейский сорт Каберне Совиньон, что усиливает черносмородиновые ароматы, заметные и в чистом саперави, и это также положительно влияет на структуру вина и его потенциал к выдержке.

Кажется, именно о винах из Саперави великий поэт Александр Сергеевич Пушкин писал: «Местные вина Кахетии великолепны. Кахетинские вина напоминают некоторые бургундские».

Красные полусладкие

Местный стиль красных полусладких вин пытаются имитировать во многих странах. Однако точно передать цвет, ароматику и структуру не удается практически никому за пределами Грузии.

Полусладкие вина были горячо любимы советским диктатором Иосифом Сталиным. Он не только ежедневно сам пил хванчкару, но и принуждал к этому свое окружение. В микрозоне Хванчкара производят вина из редких сортов винограда Александроули и Муджеретули. Такого винограда не хватало для быстро растущей номенклатуры СССР и специально для Сталина советскими виноделами в 1942 году было изобретено вино киндзмараули, исключительно из сорта Саперави. По словам Владимира Гребенчикова, генерального директора Тифлисского винного погреба: «Сталин был главным маркетологом грузинского вина и не только в СССР, но и за его пределами».

Хванчкара происходит из одноименного села Рача-Лечхумского региона, киндзмарули же родом из Кахетии. Первое вино менее темного гранатового цвета, чем второе, обычно пахнет малиной, фиалкой и красной розой, второе наряду с сортовыми особенностями Саперави имеет нотки ягодных джемов и вишневых косточек. Оба вина обладают нежной бархатистой текстурой и необычайно хороши к разнообразным десертам и фруктам.

Белые сухие

Цинандали было качественным и не слишком дорогим белым сухим вином на столах всех советских граждан, пристрастившихся к питию вин за едой. Правда, не все из них знали, что это не название винограда, а наименование места его выращивания. Большую часть купажа цинандали составляет сорт Ркацители, а еще до четверти благородного Мцване добавляется туда, чтобы украсить букет вина и улучшить его структуру. Аналогичный купаж делается для вин гурджаани, эрети и вазисубани. Последнее вино имело в СССР весьма трогательный мнемокод «Вася с зубами», видимо, для ускорения запоминания труднопроизносимого наименования вина. Эта группа стилей отличается светло-соломенным цветом, цветочностью в ароматике, легкостью и хорошей кислотностью во вкусе.

Вина же, приготовленные из одного сорта Мцване, не могут быть дешевыми, так как стоимость такого винограда в четыре раза превосходит стоимость Ркацители. В результате получается уникальное, тонкое и изящное, слегка маслянистое вино с тонами горных и луговых цветов, яблок, персиков и даже тропических фруктов. В Грузии принято выбирать одно вино, белое или красное, для сопровождения всего застолья. Белое мцване, например, из села Манави, справится практически со всеми закусками и основными блюдами грузинской кухни.

Есть и другие замечательные белые сорта винограда – Цицка, Цоликаури, Крахуна, Чинури, Хихви и многие другие. Мне довелось попробовать отличное цоликаури от Телиани Велли еще в самолете по дороге в Тбилиси. Наверное, впервые за долгие годы моих перемещений по миру я получил удовольствие от вина в эконом-классе самолета, и даже пластиковый стаканчик не смог разрушить приятные ощущения.

Кахетинские белые.

Белые вина, приготовленные по традиционной кахетинской технологии, стали безусловным национальным сокровищем Грузии. Издавна грузины сбраживали сусло белого винограда Ркацители в глиняных сосудах квеври, зарытых в землю. В них же происходило очень длительное настаивание на мезге.

Полученные в результате вина с закрытыми глазами на вкус можно спутать с красными, так как они полнотелы, высокотанинны и весьма экстрактивны. Ароматы поражают богатством, и можно почувствовать тона чайной розы, различных сухофруктов и меда. По темно-янтарному или желтому цвету, а также по ароматам, можно предположить, что вино - сладкое. Каково же удивление, когда вкус оказывается совершенно сухим и терпким от атаки и до длительного, а в лучших образцах просто нескончаемого, послевкусия.

До сих пор виноделы используют квеври для изготовления кахетинских ркацители и тибаани, но уже более 20 лет в Грузии научились производить эти вина по современной технологии с использованием металлическим емкостей. Вина получаются более чистыми и свежими, сохраняя при этом свой традиционный, мощный характер.

Перечислять лучших производителей Грузии - довольно непростое занятие. Список может оказаться очень длинным. Здесь и разные марани, что в переводе означает винный погреб: Киндзмараульский, Телавский и Тифлисский. И немалый список изготовителей, не всегда добавляющих слово «марани» к своему названию - Милдиани, Метревели, Рачули Вино, GWS, Братья Асканели, Багратиони и другие. А еще нельзя забыть и об экспериментальных микровинодельнях, таких как Хецуриани и Глахуна, получающих самые высокие награды на престижных международных конкурсах.

А может быть этот ностальгический рассказ не имеет смысла, так как любые грузинские вина запрещены санитарным врачом к продаже в России? Но даже у россиян пока остается возможность путешествовать и знакомиться с этими «диковинками», посетив страну производства Грузию. А еще можно попробовать грузинские вина в одной из соседних с стран СНГ, например, побывав на курортах Крыма или в Казахстане.

© Независимый винный клуб

Tom Cannavan - Georgia, cradle of wine

Georgia, cradle of wine

By Tom Cannavan, 06/2006

Jemal Inaishvili is President of the Georgian Chamber of Commerce. Whether he is clairvoyant, or just plain lucky, I do not know, but his decision in January 2006 to establish the first national wine competition with a panel of international judges, was a timely one.
Within three months, Georgia's giant neighbour Russia would ban all imports of Georgian wine. Considering that 80 per cent of Georgia's 50-million-bottle production is exported to Russia, the news represented a body-blow to the Georgian wine industry. It was back in January that I received a phone call from the Chamber of Commerce, inviting me to judge the first Georgian National Wine Competition, to be held in the capital city of Tbilisi in May 2006. My knowledge of Georgian wine at that point was much more theoretical than practical, though I was aware of Georgia's very long history of winemaking, and that it had long been considered the best wine producing state of the former Soviet Union.

Geography and history

Georgia lies between the Black Sea and the Caucasus Mountains. It declared independence from the Soviet Union in 1991, but civil war and bloody conflict followed, with separatists in the states of Abkhazia and South Ossetia continuing a campaign of ethnic cleansing. In 1995 Eduard Shevardnadze had returned home to Georgia from the USSR, where he had served as Minister of Foreign Affairs, to become its President. But Shevardnadze was deposed in 2003, amidst claims that election results had been rigged. A young politician called Mikheil Saakashvilli led generally peaceful anti-government demonstrations, in a coup that became known as the 'Rose Revolution'. Saakashvilli was elected President in 2004 and Georgia has been relatively stable since. It has also courted the west, with EU flags fluttering on many buildings, and the receipt of financial aid from the USA.

But for all that Georgia's recent history is marked by bloodshed and conflict, its ancient history is a fascinating one. Some of the earliest remains of European man have been found here, and wine has played a central role in Georgian culture, as celebrated in the recently launched 'cradle of wine' exhibition at Vinopolis in London. Most authorities agree that Georgia is the birthplace of winemaking, with 9,000-year-old archaeological remains pointing to grapevine cultivation. Indeed, the Georgian word 'ghvino' is thought to be the root of the French 'vin' and English 'wine'. The small statue left is housed in the Georgian National Museum. It comes from the 7th century BC, and shows a reclining man drinking wine from a traditional drinking horn. It became the symbol for the wine competition.

Georgian wine

Around 50 million bottles of wine are produced annually in Georgia, 40 million of those traditionally being lapped up by Russian drinkers. Vineyards are mostly sited close to the Black Sea, composed of 500 indigenous grape varieties, making Georgia a fascinating repository of vine genealogy. Around 40 varieties are in commercial production. Reds from Saperavi have carved a reputation for making excellent wines, with white varieties like Mtsvane and Rkatsiteli also recognised for their quality. Some estates have invested in more modern technology, whereas others have suffered from a lack of investment in vineyards and wineries. There are also traditional methods of winemaking in many estates, where wine is fermented in clay amphora, buried underground.

The Russian ban

In April 2006 Russia's Ministry of Health announced a ban on Georgian wine, citing unhealthy levels of chemicals in the wines. The ban has been widely perceived as politically motivated, with claims that the analysis is false, and that this was Russia flexing its muscles: Moldovan wines were also banned, another ex-Soviet state that had embraced the west, and then Georgia's most popular mineral water was banned by the Russians on similar grounds. Whatever the motivation, the ban is potentially devastating for Georgia. Some 40 million bottles of wine now need to be sold, but where? Wine is an essential part of the Georgian culture, where entertaining guests is a central philosophy of life: tables groan under the weight of food and drink, to be consumed to an endless series of toasts. But the domestic market is extremely difficult to grow: this is a country whose GDP ranks behind Afghanistan or Mozambique, and bottled wine is simply too expensive for most Georgians. Instead, they make their own wine from backyard vineyards, or buy cheap wines 'en vrac'. The UK is seen as one potential life-saving market, and hence the prophetic nature of the Chamber of Commerce's decision to invite UK and other European judges to participate in a national wine competition.

The National Wine Competition

And so it was that one morning in May I set off on the long route to Tbilisi. I was to act as Chairman of Judges, with a responsibility for keeping my fellow judges - from England, Holland, the Ukraine, Russia and Georgia - in check, and with a casting vote in any split decisions. That was to prove useful. The judges were cast into a Maelstrom of press interest. The Russian ban is a huge story throughout central Europe, with a dozen TV crews and 50 reporters scrambling for a story, from Russia, the Ukraine, Turkey, Reuters and the BBC, and huge local interest. As Chairman of Judges I endured my three days of 'celebrity', with a round of breakfast TV, news and other interviews.
The story, of course, was not so much the competition or even the wines, but the politics and what a panel of experienced international judges would make of these wines, so long revered by Russian drinkers, and now branded as unfit for human consumption. Right: part of the press pack covering the awards dinner in Tbilisi. Left to right: David Lordkipanidze, Director National Museum of Georgia; Arnold Ruutel, President of Estonia and his wife.

Judging the wines

The wines were to be tasted blind, with each judge recording their scores. As a check that this diverse panel was 'calibrated', I stopped the judges after the first half dozen of the 135 wines we were scheduled to taste, and asked each to read out the score they had award: 14-16 points being worthy of a commendation, 16-18 a silver medal, and 18-20 a gold medal.

It soon became clear that calibration was needed not only of palates, but of expectations and cultural sensitivities. Each judge spoke in turn about wine one. Our eastern European judges all award the wine 18 or 19 points; a gold medal. The western judges scored it 12, 12 and 10, noting winemaking faults. Clearly, we needed to refine the context for this task...From back left, clockwise: Tom Cannavan, UK; Nugzar Ksovreli, Georgia, Oleg Filippov, Russia, Christian Callec, Netherlands, Rosemary George, UK, Anatoly Yalanetsky, Ukraine.We did that, with a little compromise and understanding on both sides. Our Georgian judge (a very experienced winemaker, trained in the west) explained the 'typical' character of some traditional Georgian wines, like the one we'd just tasted. Whites are sometimes made like red wines: fermented with their skins for many days, even weeks, with plenty of exposure to oxygen. This gave a rich but oxidised and somewhat fruitless character to the wines, that was far from modern tastes and international standards. Similarly, some reds lacked fruit and were rather sour: again, a traditional style. But other than these traditional style - and some wines that showed evidence of winemaking faults - there was plenty to get excited about, with clean, crisp, delicate whites that were vibrant and full of character, and some really juicy, distinctive, well-balanced reds. These wines were far more modern in style, but the best retained a vivid signature of grape and place. Through a lot more sampling and discussion the panel of judges managed to calibrate more closely, with the western judges recognising and respecting traditional styles a little more, and the eastern judges acknowledging that by international criteria, these wines could not be judged as 'gold standard'.

Competition Results

The only Georgian wines in the UK at present are the Old Tbilisi and Tamada brands from the Georgian Wine and Spirit Company (GWS), now owned by Pernod Ricard (Ј4.99 - Ј6.99, Ocado,Sainsbury's Calais, Bristol Wine, Soho Wine Co, Peake Wines, Sussex Victuallers, Caves de Pyrene, Mortons). There has been substantial investment in vineyards and winery equipment, and the progressive GWS picked up one gold and two silver medals, with a clutch of commendations. The full results for the competition can be see at the Georgian National Wine Competition 2006 website.

The Future

I spoke to Lado Uzunashvili (right), head winemaker for GWS: "We are starting from scratch," he told me. "We need to create an entire new Georgian wine category on the UK shelves, not just market individual wines." Uzunashvili has a clear vision, based on observations of other eastern European neighbours. "We must avoid the mistakes made by Bulgaria and Romania. The Ј3.99 category is not the one we should be pursuing. Of course we need to compete in all categories, but let's not start with the mentality that Ј3.99 is right for us. We have 8,000 years of winemaking history, and unique grapes like Saperavi that are capable of the highest quality. The question is, does the world need Ј3.99 Saperavi?"

David Morrison is an Australian winemaker who has worked with the Georgian company Telavi since 1998 and has introduced bladder presses and temperature controlled steel tanks. Telavi also picked up top awards in the competition. "Telavi's success is closely linked to technical recommendations they have implemented," he says. "Future success for all Georgian wines will depend on the promotion of their local varieties, broadening their winemaking skills, embracing modern techniques and managing grape quality. All of this requires wise investment and rational spending." My week in Georgia introduced me to a people with a proud history, a deep-felt love of wine, and an appetite to address the problems facing their industry. In a world where eminent experts can't tell first growth Bordeaux from Californian Cabernet, there is no doubt these unique grapes from a rich cultural winemaking heritage have potential: especially the potential to excite jaded consumer palates.

საფრანგეთი იაფფასიან ბორდოს ემშვიდობება

საფრანგეთში მორიგი საკანონმდებლო რევოლუცია განხორციელდა. სულ მალე ექსპერტების, ჟურნალისტებისა თუ ნეგოციანტების ყურადღება ბორდოს ახალი ღვინოებისკენ იქნება მიმართული.
პირველად ბორდოს ტერიტორიაზე ადგილობრივი ღვინოების წარმოების შესაძლებლობა ჩნდება. სახელწოდება Vin de Pays de l’Atlantique (ადგილობრივი ღვინო ატლანტიკის რეგიონიდან) დამტკიცებულია 2006 წლის მთავრობის დეკრეტით. საკანონმდებლი ცვლილებები ხორციელდება ფრანგული ღვინის კულტურის რესტრუქტურიზაციის მიზნით, ავსტრალიის, კალიფორნიის, ჩილესა და სამხრეთ აფრიკის ღვინოების კონკურენციისგან თავდასაცავად.
"ბორდო ერთადერთი რაიონია საფრანგეთში, სადაც ადგილობრივი ღვინოები არ იწარმოებოდა, - აცხადებს პიერ კამბარი, Vin de Pays de l’Atlantique-ის ხელმძღვანელი, - ჩვენ გადავწყვიტეთ გავაუქმოთ ეს უსამართლო შეზღუდვები". ხელმძღვანელობა ვარაუდობს, რომ ბევრი მეწარმე გადავა ახალ სტანდარტებზე და საფუძველს ჩაუყრის ახალი ბორდოს ღვინოების წარმოებას.
თუ ჩატარებული ღონისძიებები თავის მიზანს მიაღწევს - ფასის მიხედვით დაახარისხებს ადგილობრივ ღვინოებს და Bordeaux-სა და Bordeaux Superior-ს, ამან შეიძლება დადებითად იმოქმედოს ღვინის ხარისხზე და შემდგომ რეპუტაციაზეც. თუმცა, ახალი სამყაროს ქვეყნებში, და, აგრეთვე, ესპანეთში, კონკურენცია იაფფასიან ღვინოებზე ჯერ ისევ დიდია.

© „მარანი“

ახალზელანდიური ღვინოების ახალი წარმატება

ახალზელანდიელი მეღვინეები უკვე მეორე წელია ბრიტანულ კონკურსზე International Wine and Spirits Competition (IWSC) საუკეთესო შედეგებს გვიჩვენებენ.
ჯილდო საუკეთესო პინო ნუარისთვის (ოქროს მედალი) წილად ხვდა Villa Maria Cellar Selection Marlborough Pino Noir 2005-ს. საუკეთესო სოვინიონ ბლანი (ასევე ოქროს მედლის მფლობელი) გახდა Vavasour Sauvignon Blanc 2006. ამას გარდა, ოქროს მედლით დააჯილდოვეს კიდევ 5 ღვინო, ვერცხლით - 91 და ბრინჯაოთი - 123.
"როგორც ტექნიკური ანალიზი, ასევე დეგუსტაციის შედეგები ამ ქვეყნის მეღვინეობის დიდ წარმატებებზე მეტყველებს," - ამბობს ფრენსის ჰოლდერი, IWSC-ს დირექტორი.

© „მარანი“

ღვინის გზამკვლევი - Napa Valley

რეალობად ქცეული "ამერიკული ოცნება"

თამარ სუხიშვილი

აშშ დღესდღეობით ახალი სამყაროს ქვეყნებს შორის ღვინის ერთ-ერთი უმსხვილესი მწარმოებელია. მას მხოლოდ ღვინის კულტურის უძველესი ტრადიციის მიმდევარი სამი "მაგნატი" უსწრებს წინ: საფრანგეთი, ესპანეთი და იტალია.
ნიშანდობლივია, რომ ქვეყანაში წარმოებული პროდუქციის მთელი მოცულობის 95% ერთ შტატზე - კალიფორნიაზე მოდის. მსოფლიოში აღიარებულ ღვინოებს ღირსშესანიშნავ წვეულებებსა და პრეზენტაციებზე დღეს კალიფორნიული ღვინოც უმშვენებს გვერდს და ამ ღვინის მოყვარულთა და დამგემოვნებელთა რიცხვიც სულ უფრო და უფრო იზრდება.
კალიფორნიის შტატში მეღვინეობის ყველაზე სახელგანთქმული რეგიონი ნაპას ხეობა (Napa Valley) გახლავთ. ამჯერად ჩვენი ღვინის გზამკვლევი სწორედ ნაპას მზიან ხეობაში გაგვიკვალავთ გზას.

პროამერიკული შესავალი

თუ თვალს გადავავლებთ კალიფორნიული ღვინის ისტორიას, რომელიც ფაქტობრივად ჩვენს თვალწინ შეიქმნა და დღესაც იქმნება, ბევრ საინტერესო და სასარგებლო ცოდნას ამოვიკითხავთ. ეს ისტორია არის ადამიანის ძალის და ნების გამოვლენის საუკეთესო ნიმუში, - კარგი მაგალითი იმისა, თუ როგორ შეიძლება დაიწყო ყველაფერი ნულიდან და სასურველი შედეგიც მიიღო, როგორ შეიძლება შექმნა ღირებული კულტურა, მიუხედავად იმისა, რომ ამის ტრადიცია არ გაქვს, და ბოლოს, როგორ შეიძლება აქციო რეალობად "ამერიკული ოცნება" დიდი და თავდაუზოგავი შრომის შედეგად.
გეთანხმებით, ძალიან პროამერიკული დასაწყისია, მაგრამ ასეა. შედეგი თვალსაჩინოა: ამერიკა ვაზის კლასიკური ქვეყანა არასოდეს ყოფილა, მაგრამ ეს ფაქტი ხელისშემშლელ ფაქტორად არ იქცა და კალიფორნიული ღვინოები ნელ-ნელა იპყრობს მსოფლიო ბაზარს. მოკლედ, თავს აღარ შეგაწყენთ. დასკვნები თქვენთვის მომინდვია. ყველაფერი კი იმით დაიწყო, რომ ერთ მშვენიერ დღეს ამერიკის კონტინენტზე სამშობლოდან გადახვეწილი ევროპელი კოლონისტი მიხვდა, რომ სამშობლოს ნოსტალგიაზე მეტად ის რაღაც მოენატრა, რაც ამ ნოსტალგიას გაუქარვებდა.
ასე გახდნენ ევროპელი კოლონისტები ამერიკული მეღვინეობის პიონერები. თუმცა იმასაც ამბობენ, რომ ევროპელ კოლონისტებამდე ამერიკულ ყურძენს ვიკინგებმა გაუსინჯეს გემოო. მართალია, ვიკინგების ამბები იდუმალი ბუნდოვანებითაა მოცული და ჭორ-მართალის გარჩევაც ძნელი ხდება, მაგრამ დღეს უკვე აღარავინ დავობს იმაზე, რომ ამერიკის კონტინენტი კოლუმბზე ბევრად უფრო ადრე მართლაც ვიკინგებს აღმოუჩენიათ. მერე კი უკვე ერთმანეთში ირევა რომანტიკული ლეგენდები ღვინოზე, ქალებზე და ა.შ.

ვიკინგების მარკეტინგისა და ღვინის მიწის ამბავი

ამერიკული ღვინის ისტორიას ვიკინგ ლეიფ ეირიქსონის სახელთან მივყავართ. ლეიფ ეირიქსონი სწორედ ის ისლანდიელი მოგზაური გახლდათ, რომელმაც 1000 (თუ 1001) წელს ატლანტის ოკეანე გადაცურა და ოკეანის გაღმა უზარმაზარი მიწები აღმოაჩინა. მოკლედ, ეს ამბავი მას შემდეგ დაიწყო, რაც გრინლენდზე ვიკინგები დასახლდნენ. ჰოდა, ერთ მშვენიერ დღეს ვაჭარმა ბიარნი ჰერიოლფსონმა მამის სანახავად ისლანდიიდან გრინლენდისაკენ გაცურა, მაგრამ უცაბედად ამოვარდნილმა ქარიშხალმა გემს კურსი უცვალა და სრულიად შემთხვევით ჰერიოლფსონი მამის სახლის ნაცვლად ამერიკის აღმოსავლეთ სანაპიროს მიადგა. ეს 985-986 წლებში მომხდარა. შინ მობრუნებულმა უცნაური მიწების ამბავი ლეიფს უამბო და თავისი გემებიც მას მიჰყიდა. ლეიფმა 15 კაცი შემოიკრიბა და უცნობი მიწების დასალაშქრად გაუდგა გზას. ბევრს აღარ გავაგრძელებ. პირველად ჰელულენდი აღმოაჩინა - "სიპი ქვების მიწა" (სავარაუდოდ დღევანდელი ბაფინის კუნძული), მერე მარკლენდი ("ტყის მიწა"), რაც მეცნიერთა უმეტესობის აზრით, ლაბრადორი უნდა იყოს. მესამე მიწაზე ისინი უკვე თავად დასახლდნენ, რამდენიმე სახლიც ააშენეს და, საერთოდ, ეს ადგილი ძალიანაც მოეწონათ. აქ, მდინარეში, დიდი კალმახი ბინადრობდა, ჰავაც რბილი იყო, აქვე გამოიზამთრეს კიდეც. ლეიფის ექსპედიციაში ყოფილა ვინმე თურქირი (სავარაუდოდ, უნგრელი, რადგან იმ დროს უნგრელებს თურქებს ეძახდნენ), რომელსაც ამ მიწაზე ველური ყურძენი უპოვია და ამის გამო ადგილისთვისაც ვინლენდი - "ღვინის მიწა" დაურქმევიათ.
კარგა ხნის განმავლობაში ეს ყველაფერი ზღაპრებად მიაჩნდათ, წყარო მხოლოდ ძველი საგები იყო, რომლებიც გვიამბობდნენ ჩრდილოეთში ვიკინგების რამდენიმე დასახლების შექმნისა და მერე ამ დასახლებების დაშლის შესახებ - ქალების, მკვიდრ მოსახლეობასთან ბრძოლისა და კიდევ მიზეზთა და მიზეზთა გამო. მაგრამ მოგეხსენებათ, ადვილი არაა მითისა და რეალობის გარჩევა. მხოლოდ მე-20 საუკუნის 50-60-იან წლებში შეძლეს მკვლევარმა ჰელგე ინგსტაიდმა და მისმა ცოლმა, არქეოლოგმა ენ სტაინმა ამბის ნამდვილობის დადასტურება, როდესაც ვიკინგების დასახლებას მიაკვლიეს. ამ დროისათვის გაჩნდა ვინლენდისა და "ტერა ნოვას", იგივე ნიუფაუნდლენდის იგივეობის ვერსიაც.
ჩანაწერებში ვინლენდის სახელი 1075 წლიდან მოიხსენიება, გეოგრაფისა და ისტორიკოსის - ადამ ბრემენელის წიგნში Descriptio insularum Aquilonis. ბრემენელი წიგნის დასაწერად ნორვეგიის მეფეს - სვენდ ესტრიდსონს სწვევია და ჩრდილოეთის ახლად აღმოჩენილი მიწების ამბავიც მეფის მონათხრობის მიხედვით ჩაუწერია. თავის თხზულებაში ბრემენელი ვინლენდის ეტიმოლოგიასაც გვთავაზობს და მას ღვინოსთან აკავშირებს, იქვე მეტი დამაჯერებლობისთვის იმასაც დასძენს, რომ სახელდების მოცემული ვერსიაც მეფისგან მოუსმენია. სწორედ აქ ვაწყდებით ფაქტობრივ უზუსტობას, რადგან ნიუფაუნდლენდში ვაზი არ ხარობს. ამ წინააღმდეგობას სხვადასხვა ახსნას უძებნიან: ა) "ვინ" გრძელი ი-ს წარმოთქმით ნიშნავს "მინდორს", "საძოვარს", და ეს ალბათ სიტყვათა აღრევის შედეგია; ბ) მეფე ხუმრობდა ან იტყუებოდა, ან შესაძლოა ვენდლენდს (ვანდალების მიწა) გულისხმობდა; გ) იქნებ სწორად არ ვეძებთ ვინლანდს და იქნებ იქ უნდა ვეძებოთ, სადაც ვაზი ხარობს; დ) შესაძლოა ყურძენი ექსპედიციის წევრებს კენკროვანებში აერიათ; ე) შესაძლოა ამ ტერიტორიაზე ვაზი კლიმატის ცვლილებების შედეგად აღარ იზრდება; და ბოლოს, ვ) იქნებ ეს თანამედროვე მარკეტინგის ადრეული და ერთობ წარმატებული მცდელობაა, რომელიც ერიქსონმა ხალხის მოსაზიდად და კოლონიის დასაარსებლად გამოიყენა. მართალი გითხრათ და მე ეს უკანასკნელი ვერსია ძალიან მომწონს. ვინ არ ისურვებდა უდარდელ ცხოვრებას ღვინის ქვეყანაში?!
მოკლედ, ზუსტად მაინც არ ვიცით, იყო თუ არა ეს ვინლენდი ღვინის ქვეყანა და თუ იყო, ამერიკის კონტინენტის რომელ მხარეს ეძახდნენ ამ სახელს, მეცნიერთა ვერსიები მაინც უფრო კანადისკენ იხრება, და ისიც დანამდვილებით ცნობილია, რომ ეს არ ყოფილა კალიფორნია - ამერიკული ღვინის ჭეშმარიტი ქვეყანა.

ევროპელი კოლონისტები

მგონი უკვე დადგა დრო, ცოტა აქეთაც გადმოვინაცვლოთ და ისევ ჩვენს ევროპელ კოლონისტებს დავუბრუნდეთ. მშობლიურ ღვინოს მოწყურებულნი გულგრილად გვერდს ვერ აუვლიდნენ იმ ვაზს, რომელიც ჩრდილოეთ ამერიკაში იზრდებოდა და ხვავრიელ მოსავალსაც იძლეოდა. მაგრამ ჩრდილოამერიკული ყურძენი სულ სხვა ხასიათით გამოირჩეოდა და ევროპული ჯიშების საიდუმლოს მცოდნენი მისგან ღირსეულ სასმელს ვერ ამზადებდნენ. მოგვიანებით, როდესაც აქ მოწეული ყურძნის ჯიშები შეისწავლეს და შეაფასეს, აღმოჩნდა, რომ სრულიად განსხვავებულ სახეობასთან გვქონდა საქმე. ეს არ იყო vitis vinifera - ყურძნის იმ დროისათვის ცნობილი ერთადერთი ევროპულ-აზიური სახეობა, რომელსაც მიეკუთვნება ყველა ის ჯიში, რომლისგანაც ღვინოს მთელ ევროპასა და ახალი სამყაროს ქვეყნებში აყენებენ. ახლა უკვე კარგად ცნობილია, რომ ყურძნის ოჯახი 14 გვარს და 968 სახეობას მოიცავს.
ე.წ. ამერიკულ ჯგუფში ყურძნის 28 სახეობა შედის, აქედან ბევრი მათგანი დღესაც არ არის სათანადოდ შესწავლილი. მნიშვნელოვანი სახეობებია: vitis labrusca, vitis riparia და ა.შ.
ეს დღეს კი ვიცით, მაგრამ იმ დროს კოლონისტებმა ჯერ არ იცოდნენ. ამიტომაც ფუჭად ირჯებოდნენ და მათი დაყენებული სასმელი არაფრით ჩამოჰგავდა კეთილშობილ ევროპულ ღვინოს. კოლონისტების სასმელი საოცრად მძაფრი გემოთი და არომატით გამოირჩეოდა. დრო გადიოდა, კოლონისტები კი ისევ და უფრო ნატრულობდნენ ნამდვილ ღვინოს. XVII-XVIII საუკუნეებში ამერიკაში ძველი სამყაროსათვის ტრადიციული ვაზის ლერწები შემოტანეს. თუმცა წარმატება ჯერ კიდევ შორს იყო. მარცხს მარცხი მოსდევდა. ევროპული ჯიშები აქაურ პირობებს ვერ ეგუებოდნენ და მალევე იღუპებოდნენ. ერთ-ერთი მიზეზი ალბათ ისიც იყო, რომ ვაზის კულტურის გაშენება მაინცდამაინც მჭიდროდ დასახლებულ ტერიტორიებზე დაიწყეს, ანუ აღმოსავლეთ სანაპიროზე. აღმოსავლეთ სანაპიროსთვის დამახასიათებელი მკვეთრი კლიმატური ცვალებადობა კი ვაზზე დამღუპველად მოქმედებდა. მართალია, ზოგიერთმა მეღვინემ გარკვეულ წარმატებებს მაინც მიაღწია, მაგრამ მხოლოდ დიდი ხნის შემდეგ.
კალიფორნიის კლიმატი ვაზის ფაქიზი ბუნებისთვის შეუდარებელი აღმოჩნდა. მეღვინეობის დასაწყისი კალიფორნიაში მჭიდროდ არის დაკავშირებული ესპანურ კათოლიკურ მისიასთან. ბუნებრივია, მისიის მთავარი საქმიანობა ვაზის კულტურის მოშენება არ ყოფილა, მაგრამ, თუ ჰიუ ჯონსონის "ღვინის ისტორიას" დავესესხებით, ეს სასიცოცხლოდ აუცილებელი საქმიანობა იყო და ამავდროულად არცთუ ისე რთული. დასავლეთ სანაპიროზე ვაზის ორი ადგილობრივი ჯიში იზრდებოდა. მათგან დაწურული ღვინო არაფრად ვარგოდა, მაგრამ სამაგიეროდ კალიფორნიის მშრალი კლიმატი ვაზის ზრდასაც უწყობდა ხელს და სოკოს გაჩენის საფრთხესაც გამორიცხავდა. ასე რომ, მამა-დამფუძნებლებს გზაზე ვეღარაფერი გადაეღობებოდათ.

ფრანცისკანელი ბერი, "მისიონი" და ევროპული ვაზი

კალიფორნიული ღვინის შემქნელად ითვლება ფრანცისკანელი ბერი ჯუნიპერო სერა, რომელმაც პირველი ვენახები სან დიეგოს მისიაში გააშენა და ამ საქმიანობას სხვა მისიებშიც აგრძელებდა. ღვინოს წურავდნენ ყურძნის ერთგვარი ჯიშისგან, რომელმაც შემდგომ "მისიონის" სახელწოდება მიიღო; თუმცა დღესდღეობით "მისიონი" ხარისხიანი ღვინის წარმოებაში არ გამოიყენება.
დროთა განმავლობაში იმ დასკვნამდეც მივიდნენ, რომ კალიფორნიის კლიმატი ევროპული ვაზის ჯიშებისთვისაც არ უნდა ყოფილიყო ურიგო. ლოს-ანჯელესის რაიონში ევროპული ვაზი პირველად 1833 წელს გააშენა ვინმე ჟან-ლუი ვინმა. ვინს გვარიანი მოსავალიც მოუწევია და ღვინოც ბლომად დაუწურავს.
მოგვიანებით კალიფორნიული ღვინის ინდუსტრიის განვითარებაზე უდიდესი გავლენა მოახდინა წარმოშობით უნგრელმა აგოსტონ ხარაშტიმ. მან კალიფორნიაში 300-მდე ჯიშის ვაზის ლერწი ჩამოიტანა. გავრცელებული ვერსიით, ზინფანდელის ჯიშის კალიფორნიაში დამკვიდრება სწორედ ხარაშტის დამსახურებაა. ხარაშტი მრავალმხრივ განვითარებული და საზოგადოებისთვის სასარგებლო კაცი გახლდათ. მან "ბუენა ვისტას" მსხვილი მეღვინეობის განვითარებას ჩაუყარა საფუძველი, დაიწყო ღვინის სარდაფების აშენება და ყოველნაირად ხელს უწყობდა მეღვინეობის პოპულარიზაციას კალიფორნიაში. ხარაშტი დიდი ენთუზიაზმით აძლევდა რეკომენდაციებს მეღვინეებს, ასწავლიდა, თუ როგორ დაერგოთ ვაზის ლერწი მზით განათებულ მთიან ფერდობებზე, როგორ გამოეყენებინათ მუხის კასრები და ამავდროულად ყველას კატეგორიულად აფრთხილებდა, რომ ვენახები არამც და არამც არ მოერწყოთ. ხარაშტიმ კალიფორნიის ღვინის ისტორიაში დიდი გადატრიალება მოახდინა.

ნაპას აღმოჩენა

გავიდა დრო და გამოცდილმა მეღვინეებმა თვალი ნაპას ხეობას დაადგეს. სხვათა შორის, ახალი სამყაროს ღვინის ისტორიამ, ძველი სამყაროსაგან განსხვავებით, ბევრი სახელი შემოგვინახა. პირველი, ვინც ნაპას ხეობას ყურადღება მიაქცია, ჯორჯ კალვერტ იუნტი გახლდათ. 1836 წელს მან ამ ხეობაში თითქმის 5 ათას ჰექტარზე გააშენა ვენახი. მერე ჯონ პატჩეტიც გამოჩნდა, რომელსაც პირველი "კომერციული" ვენახის იდეა ეკუთვნის. მეღვინე ჰამილტონ უოკერმა მოახერხა საუკეთესო შედეგებისთვის მიეღწია. უოკერის დაუღალავ ექსპერიმენტებს, რომლებშიც ის 400-მდე ყურძნის ჯიშით ქმნიდა ღვინის ნაირ-ნაირ ვარიაციებს, უკვალოდ არ ჩაუვლია. ნაპას ხეობას უკავშირდება დოქტორ ჯორჯ კრენის სახელიც, რომელიც ნაპას ხეობის ღვინოების პოპულარიზაციის სურვილით იყო შეპყრობილი და აქვეყნებდა და აქვეყნებდა გაზეთებში სტატიებს ამ თემაზე.
პირველი კომერციული ღვინის საწარმო ნაპას ხეობაში ჩარლზ კრუგმა დააარსა 1861 წელს. 1889 წელს ნაპას ხეობა უკვე 140 საწარმოს მოითვლიდა, ნამდვილ ინდუსტრიასთან გვქონდა საქმე. ეს ღვინოები ძირითადად ადგილობრივი მოხმარებისთვის იყო განკუთვნილი, რადგან აღმოსავლეთ სანაპიროზე ევროპული ნაწარმი შემოდიოდა.
წარმატებას, რაღა თქმა უნდა, ფალსიფიკაციის ჩრდილიც გადაეფარა. ამ პრობლემას ღვინის ისტორია გვერდს ვერ აუვლის. ღვინის ფალსიფიკაციის თვალსაზრისით, 1889 წელი რთული პერიოდი იყო არა მარტო ნაპას ხეობის, არამედ საერთოდ კალიფორნიული ღვინის წარმოებისთვის. თუმცა მეღვინეებმა მაინც იმარჯვეს და მსოფლიო გამოფენაზე, რომელიც ამავე წელს პარიზში გაიმართა, ნაპას ხეობის ღვინოებმა არნახული წარმატება მოიპოვა. ღვინის წარმოების სრულიად ნორჩი რეგიონისთვის ეს მართლაც რომ უდიდესი გამარჯვება იყო: 34 ჯილდოდან 20 კალიფორნიულმა ღვინოებმა დაიმსახურა.

მშრალი კანონი

1920 წელს ახლად ფეხადგმულმა ღვინის იდუსტრიამ სერიოზული დარტყმა განიცადა. მიზეზი ცნობილი ამერიკული მშრალი კანონი გახლდათ. მშრალ კანონს სავალალო შედეგი მოჰყვა, ფაქტობრივად 14 წლის განმავლობაში ვენახები უპატრონოდ მიგდებული აღმოჩნდა. ამ პერიოდში ღვინოს მხოლოდ წმინდა ზიარებისთვის იყენებდნენ. ამერიკული ღვინის აღორძინება 1933 წლიდან დაიწყო. ღვინის ისტორიის ამ პერიოდს ამერიკელებზე არანაკლები სიამაყით რუსები მიმოიხილავენ, რადგან 1937 წელს ნაპას ხეობაში ბოლიეს მამულის მფლობელის, ჟორჟ დე ლატურის მიწვევით რუსი მეღვინე, ემიგრანტი ანდრეი ჩელიშჩევი ჩასულა. ჩელიშჩევს ბურგუნდიაში მუშაობის დიდი გამოცდილება ჰქონია და ნაპას ხეობის ღვინის წარმოებაში გამოყენებული მოძველებული მეთოდების გაუმჯობესებისა და ახალი ტექნოლოგიების დანერგვისთვისაც გვარიანად გარჯილა. ჩელიშჩევს ძალ-ღონე არ დაუშურებია იმისათვის, რომ ამერიკულ ღვინოებისთვის ფრანგული კეთილშობილება მიენიჭებინა. მერე და მერე ნაპას ხეობის ღვინოები თანდათან იხვეწებოდა. 1943 წელს აქაურმა მეწარმეებმა ორგანიზაციაც შექმნეს, ამ ორგანიზაციას Napa Valley Vintners ერქვა, მისი მიზანი იყო პროდუქციის პოპულარიზაცია არა მარტო აშშ-ში, არამედ ქვეყნის ფარგლებს გარეთაც. 1975 წელს შეიქმნა მევენახეთა ასოციაცია - Napa Valley Grape Growers Association. დღეს ორივე სტრუქტურა არსებობს და აქტიურად იბრძვის საკუთარი ინტერესების დასაცავად.
ამჟამად ნაპას ხეობაში 260-მდე ღვინის საწარმოა. ეს ძალიან მცირე რაოდენობაა, ნაპას ხეობაზე მთლიანად კალიფორნიის მეღვინეობის მხოლოდ 4%-ი მოდის. დამეთანხმებით, უაღრესად მცირე წილია, მაგრამ ეს ის შემთხვევაა, როდესაც ხარისხი სჯობს რაოდენობას, ნაპას ხეობა ამერიკის მეღვინეობისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი რეგიონია. სწორედ აქ წურავენ იმ გამორჩეულ კალიფორნიულ ღვინოებს, რომლებმაც ამერიკულ სასმელს მთელ მსოფლიოში გაუთქვა სახელი.

ნაპას რეგიონი

ხეობის სახელწოდება მდინარე ნაპას სახელიდან მოდის. ეს ხეობა 48 კილომეტრზეა გაშლილი, სიგანე 8 კილომეტრს არ აღემატება. ნაპა კალიფორნიის შუაგულში მდებარეობს, წყნარი ოკეანის სანაპიროდან ცოტა მოშორებით. ხეობას ორივე მხრიდან მთები ესაზღვრება, მათ შორის, სანტა ჰელენას ცნობილი მწვერვალი, რომელიც ნაპას ჩრდილოეთ საზღვართან მდებარეობს. ხეობაში დღესაც მრავლად შეხვდებით ვულკანური აქტივობის ნაშთებს - ცხელ წყაროებს. ნაპას ხეობას თამამად შეუძლია დაიკვეხოს ნიადაგის მრავალსახეობით: აქ ნიადაგის 150 სახეობა ენაცვლება ერთმანეთს. სწორედ ეს გახლავთ მიზეზი იმისა, რომ ამ არცთუ ისე ვრცელ ტერიტორიაზე მოწეული ყურძნისგან დაყენებული ღვინოები სრულიად განსხვავებული ხასიათებით გამოირჩევა. ნაპას ხეობის კლიმატი ვაზის ზრდა-განვითარებისთვის პირდაპირ მისწრებაა. ხეობა კალიფორნიის შუაგულშია მოქცეული, კალიფორნია კი, მოგეხსენებათ, ამერიკაში მზიანი მხარის სახელითაა ცნობილი. ნაპას ხეობა შეუდარებელია მაღალხარისხიანი ღვინოების წარმოებისთვის. ხეობაში არ მოიძებნება ერთი კუნჭულიც კი, სადაც კლიმატი უცაბედად და მკვეთრად იცვლება. კლიმატის ერთგვაროვანი და არა უცაბედი ცვალებადობის პროცესი მთელი ხეობის გაყოლებაზე, ე.ი. მთელ 48 კილომეტრზე, მუდმივად მიმდინარეობს. მოსავლის ხარისხი დიდწილად სწორედ იმ პერიოდების ხანგრძლივობაზეა დამოკიდებული, როდესაც ცხელი ჰავა ოკეანიდან მონაბერი ცივი ბრიზებით იცვლება. ნაპას რეგიონში 14 ჰა-ზე გაშენებული ვენახები რამდენიმე სუბზონად არის დაყოფილი.

ღვინის ამერიკული კლასიფიკაცია

აშშ-ში დამკვიდრებული ღვინის კლასიფიკაციის პრინციპი ევროპულისგან ცოტა არ იყოს განსხვავებული გახლავთ და არც ევროპულივით დიდი სიმკაცრით გამოირჩევა. აქ AVA-ს (American Viticultural Areas, ამერიკის მევენახეობის ტერიტორია) პრინციპი მოქმედებს, ეს არის კონტროლირებადი დასახელება წარმოშობის მიხედვით. მეღვინემ AVA-ს უფლება რომ მიიღოს, მის მიერ დაწურული ღვინის შემადგენლობაში ყურძნის 85% მოცემულ რეგიონის ვენახებში უნდა იყოს მოწეული. აშშ-ში მხოლოდ 140 AVA-ა, თითოეულ მათგანს თავისებურ მოთხოვნებს უყენებენ. გამოიყოფა მსხვილი მეღვინეობის რეგიონები, რომლებიც თავის მხრივ უფრო პატარა რეგიონებს მოიცავს. ნაპას ხეობა ერთი ასეთი მცირე რეგიონია (Napa Valley ან Napa County AVA), რომელიც ჩრდილო სანაპიროს (North Coast) რეგიონის შემადგენლობაში შედის. თავის მხრივ, ნაპაც რამდენიმე სუბრეგიონად იყოფა, რომელთაც AVA-ს სტატუსზე აქვთ უფლება და რომელთაც უფრო დაწვრილებით ქვემოთ მიმოვიხილავთ.

აპელასიონები

ნაპას ხეობა AVA ანუ აპელასიონია. აქ ჭარბობს კაბერნე სოვინიონისა და შარდონეს ჯიშები. მეღვინეები დიდ ყურადღებას უთმობენ მერლოსა და პინო ნუარსაც. ამას გარდა, გარკვეულ ტერიტორიაზე მოჰყავთ სოვინიონ ბლანი, ზინფანდელი, სირა, სანჯოვეზე. ნაპას ხეობის შარდონესგან გასაოცარ, სრულიად განსხვავებულ ღვინოებს აყენებენ. ამ ჯიშისგან დაწურული ღვინო ზოგჯერ მსუბუქი და მაცოცხლებელია, ზოგჯერ ძალიან მდიდარი, ძლიერი არომატით. ხეობის მეფე მაინც კაბერნე სოვინიონია, ის უაღრესად მდიდარ და დახვეწილ ღვინოებს იძლევა. ჰიუ ჯონსონისეული შეფასება ასეთია: "აქაური კაბერნე ერთ-ერთი საუკეთესოა მსოფლიოში." არცთუ დიდი ხნის წინ ნაპას ხეობაში მერლომაც გაითქვა სახელი. მერლო მსუბუქ, კეთილშობილ ღვინოებს გვაძლევს ალუბლის არომატით. აქაური სოვინიონ ბლანიც არ დაიწუნება, თუ ოდნავ მომჟავო გემოს სასმელები გიყვართ, მისი დახვეწილი და ელეგანტური არომატი ფრიად გესიამოვნებათ.
ახლა კი ნაპას ხეობის AVA-ს სტატუსის მქონე სუბრეგიონებს მივუბრუნდეთ.

ატლას პიკი (Atlas Peak) - ეს ტერიტორია ხეობის სამხრეთ-აღმოსავლეთ ნაწილში მდებარეობს. სრულიად ნორჩი აპელასიონია, რომელშიც ძირითადად სანჯოვეზე ხარობს.
კარნეროსი ან ლოს კარნეროსი (Carneros, Los Carneros) - ხეობის სამხრეთ ნაწილში მდებარეობს და სონომის მთებს ესაზღვრება. აქ კლიმატი საკმაოდ ცივია, თუმცა ადგილობრივი მეღვინეები ბუნების მოვლენების საიდუმლოს კარგად ჩასწვდნენ და სათავისოდაც გამოიყენეს - შედეგი შარდონეს, პინო ნუარისა და მერლოსგან დაწურული შესანიშნავი ღვინოებია. "კარნეროსის" შარდონე კარგად დაბალანსებული და ელეგანტური ღვინოა, რომელსაც სხვადასხვა ხილის ტონები (ციტრუსები, ვაშლი, მსხალი და ა.შ.) დაჰყვება. ის დიდი პოპულარობით სარგებლობს და უნდა ითქვას, დამსახურებულადაც. დროთა განმავლობაში სულ უფრო და უფრო იხვეწება აქაური პინო ნუარის ბუკეტიც. კარნეროსში შარდონესა და პინო ნუარისგან ცქრიალა ღვინოებსაც ამზადებენ.
იუნტვილი (Yountville) - ამ სუბრეგიონში საკმაოდ გრილი კლიმატია. იუნტვილის კეთილშობილ ღვინოებს ძირითადად შარდონესგან, კაბერნე ფრანისგან, პინო გრისგან და სანჯოვეზესგან წურავენ.
ჰოუელ მაუნთინი (Howel Mountain) - ეს ზინფანდელისა და კაბერნე სოვინიონის მამულია. ზინფანდელი აქ თავის საუკეთესო თვისებებს ამჟღავნებს, მისგან დაყენებული ღვინოები ძლიერია, შეინიშნება სუნელების მკვეთრი ტონები: კარდამონი, დარიჩინი, თეთრი წიწაკა. ამ აპელასიონში კაბერნე სოვინიონისგანაც მდიდარი ღვინოები მზადდება დასამახსოვრებელი ბუკეტით.
მაუნთ ვიდერი (Mount Veeder) - ამ აპელასიონში ვულკანური ნიადაგია და ძირითადად კაბერნე სოვინიონი მოდის. მას მოსდევს შარდონე. უფრო მცირე ფართობებზე იზრდება მერლო, ზინფანდელი და სხვა ჯიშები. "მაუნთ ვიდერის" წითელი ღვინოები ელეგანტური არომატით გამოირჩევა, კენკრისა და სუნელ-სანელებლების ტონებით. აქაურ შარდონეს ტროპიკული ხილისა და ციტრუსების ტონები ახასიათებს.
რუზერფორდი (Rutherford) - აქ მოწეულ კაბერნე სოვინიონს, როგორც ჰიუ ჯონსონმა შენიშნა, ახასიათებს მინერალური ნოტი, რომელსაც "რუზერფორდის მტვერს" ეძახიან. ღვინის ექსპერტები იმასაც ამბობენ, რომ "რუზერფორდში" საუკეთესო კაბერნე იზრდება, თუმცა დღეს წარმატებით მოჰყავთ სხვა ჯიშებიც: კაბერნე ფრანი, მერლო, შარდონე, მალბეკი, კარმენერი, პტი სირა და პტი ვერდო, პინო ნუარი, რუსანი, სანჯოვეზე, ზინფანდელი და ა.შ. აქაური ღვინოები დიდი და დამსახურებული დიდებით სარგებლობს.
აუქკვილი (Oakville) - ეს ზონა "რუზერფორდის" აპელასიონის მეზობლად მდებარეობს და აქაც არაჩვეულებრივი კაბერნე სოვინიონი მოჰყავთ. თუმცა შესანიშნავ ღვინოს აყენებენ შარდონესა და სანჯოვეზესგანაც.
სანტა ჰელენა (St. Helena) - აქაც კაბერნე სოვინიონი მეფობს. ეს აპელასიონი ამ ჯიშის წყალობით სულ უფრო და უფრო მეტ წარმატებას აღწევს. სწორედ "სანტა ჰელენაში" გაიხსნა ჩარლზ კრუგის ცნობილი ღვინის საწარმო.
სპრინგ მაუნთინი (Spring Mountain), "გაზაფხულის მთა" - ამ მთიანი აპელასიონის ტერასებზე ყურძენს ხელით კრეფენ. გაშენებულია კაბერნესა და შარდონეს ჯიშები. ექსპერტები ადგილობრივ რისლინგსა და სირასაც აქებენ.
დაიამონდ მაუნთინი (Diamond Mountain) - იგივე "ბრილიანტის მთა", ნაპას ხეობის ნამდვილი განძია. ადგილობრივ ვულკანურ ნიადაგზე ნაპას მეფე კაბერნე სოვინიონი ხარობს. მისგან დაწურული ღვინო ძლიერია, გამოირჩევა იშვიათი მდიდრული გემოთი.
სტაგს ლიფ დისტრიქტი (Stags Leap District), "ირმის ნახტომის უბანი" - ეს ტერიტორია კაბერნე სოვინიონისგან დაყენებული ლეგენდარული ღვინოების სამშობლო გახლავთ. სწორედ "სტაგს ლიფ დისტრიქტი" აღიარეს პირველად ნაპას ხეობის აპელასიონებს შორის. მისი გამორჩეულობის მიზეზი განსაკუთრებული ნიადაგია, რომელიც თიხისა და ვულკანური ქანებისგან შედგება.
ჩაილს ველი (Chiles Valley) - ამ აპელასიონის კონტინენტურ კლიმატს კარგად ეთვისება ზინფანდელი, კაბერნე სოვინიონი, შარდონე და სოვინიონ ბლანი.
უაილდ ჰორს (ველური ცხენის) ველი (Wild Horse Valley) - აპელასიონის ტერიტორია მცირე ზომისაა, მზის სხივების ნაკლებობას ნამდვილად არ განიცდის, მაგრამ ჰავა გრილია.
ოუქ ნოლ დისტრიქტი (Oak Knoll District), იგივე მუხნარის უბანი - სრულიად ახალგაზრდა აპელასიონი გახლავთ, სულ რაღაც სამიოდე წლის წინ, 2004 წელს შეიქმნა. აქ შესანიშნავი ზომიერი კლიმატია, არც ძალიან ცხელა და არც ძალიან ცივა. ამ ტერიტორიაზე არაჩვეულებრივ შარდონეს აყენებენ, დახვეწილსა და ელეგანტურს. ასევე პოპულარობით სარგებლობს კაბერნე სოვინიონისა და მერლოს ადგილობრივი ღვინოები.
უახლოეს მომავალში ჩამოთვლილ აპელასიონებს კიდევ ერთი აპელასიონი დაემატება - კალისტოგა (Callistoga). უკვე მიმდინარეობს მისთვის AVA-ს სტატუსის მინიჭების საკითხის განხილვა.

ნაპა დღეს: ღვინო ადამიანს ცხოვრების სიყვარულს უმძაფრებს

"გუსტავოთრეისი", "ასტრალე ე ტერა", "ლიპარიტა", "გალაჰერი", "ძმები ტანერები"...…- ნაპას ხეობაში არაერთმა კომპანიამ ააწყო წარმატებული ბიზნესი. აქ მეღვინეობა დუღს. დღეს მეღვინეები განვლილ პერიოდს სიამოვნებითა და სიამაყით იხსენებენ. საინტერესოა, რომ ბევრ მათგანს თავის დროზე ნაპას ხეობისთვის მარტო ულამაზესი ბუნების გამო არ მიუქცევია ყურადღება, ეს ადგილი ე.წ. კომერციალიზმისგან ჯერ კიდევ შეურყვნელი იყო, მომავალმა მეღვინეებმა აქ მყუდრო თავშესაფარიც იპოვეს და ყოველდღიურ რუტინასა თუ ცხოვრების მშფოთვარე რიტმს გაარიდეს თავი. ნაპას ხეობის მეღვინეების დიდი ნაწილი ის ხალხია, რომელთაც ცხოვრების გრძელი და რთული გზა განვლეს და ბოლოს პროფესიული არჩევანი ღვინოზე შეაჩერეს.
თუნდაც "ასტრალე ე ტერას" დამფუძნებელი პოლ ჯონსონი ავიღოთ, სანამ ნაპას ხეობაში გამოჩნდებოდა, ის ჯერ აშშ-ს სამხედრო საჰაერო ძალების პილოტი იყო და, საერთოდ, სანამ ჩრდილოეთ კალიფორნიაში დასახლდებოდა, ძალიან ხიფათიანი ცხოვრება გამოიარა. თუმცა ბრენდის დასახელება "ასტრალე ე ტერა", იგივე - "ცა და დედამიწა", დამფუძნებლის ავიაგამოცდილებასთან არ არის დაკავშირებული; როგორც კომპანიის წარმომადგენლები განმარტავენ, ღვინოში სწორედ ცისა და მიწის მადლია შეზავებული. სამარკო ნიშნის დიზაინიც სიმბოლურია: ღვინო იქაა, სადაც ცა და დედამიწა ერწყმის ერთმანეთს. "ასტრალე ე ტერას" ერთ-ერთი საუკეთესო წითელი ღვინოა "არქტურუსი", ეს სასმელი 1999 წელს დაიბადა, სახელი დიდი წითელი ვარსკვლავის სახელის მიხედვით დაარქვეს. პოლ ჯონსონი ამბობს, რომ ყოველთვის დიდი ხალისით ეკიდებოდა ახალი საქმის დაწყებას და მეღვინეობით ძალიან კმაყოფილია: "მე მშენებელი ვარ. ღვინის ბიზნესი მხოლოდ ღვინის დაყენებით მიღებული სიამოვნება არ არის, მე ვიცნობ იმ ადამიანებს, რომლებსაც უყვართ ჩვენი ღვინო. ყველაზე მეტად ის მიხარია, რომ ჩვენი ვენახები და ჩვენი ღვინო ადამიანებს ცხოვრების სიყვარულს უმძაფრებს."
თუ ნაპას ხეობის ღვინის ბოთლის ეტიკეტზე ნიკე სამოთრაკიელის ქანდაკების გამოსახულებას აღმოაჩენთ, იცოდეთ, რომ ეს "გუსტავოთრეისის" ღვინოა. გუსტავოთრეისი კაბერნე სოვინიონის, შარდონეს, სოვინიონ ბლანის, ზინფანდელისა და მუსკატის ღვინოს აყენებს; მარკით - "მესამე ბოთლი" კი წითელ და თეთრი სუფრის ღვინოს ჩამოასხამს. ეს მარკა ხეობაში ერთ-ერთ საუკეთესოდ ითვლება. დიდი ისტორია არც ამ კომპანიას აქვს. "გუსტავოთრეისი" 1996 წელს დააარსეს პარტნიორებმა - გუსტავო ბრამბილამ და თრეის ბრომბერგერმა. პირველი პროდუქცია 1996 წელს გამოუშვეს - 250 ყუთი ზინფანდელი. პირველივე მცდელობამ გაამართლა, ამას 1997 წელს მოჰყვა "კარნეროსის" შარდონე და კაბერნე სოვინიონი, 2000 წელს კი სოვინიონ ბლანიც დაემატა. "გუსტავოთრეისი" გვიანი მოსავლის მუსკატს, პტი სირასა და მერლოსაც ამზადებს. როგორც ხედავთ, საკმაოდ ნაყოფიერი და წარმატებული კომპანია გახლავთ. კომპანია ყოველწლიურად 3800 ყუთ სასმელს უშვებს. ღვინის დაყენებასთან ერთად კომპანიის წარმომადგენლები ყოველწლიურად უზარმაზარ კვლევით სამუშაოებსაც ატარებენ, სწავლობენ და ერთმანეთს უდარებენ მიმდინარე და გასული წლების მოსავლიანობასა და მოსავლის ხარისხის გავლენას მიღებულ პროდუქტზე. კომპანიის ერთ-ერთი დამფუძნებელი, მეღვინე და მენეჯერი გუსტავო ბრამბილა ფერმენტაციის კარგი სპეციალისტია და თვითონვე არჩევს მოსავალს მომავალი ღვინისთვის. მაგალითისთვის, შარდონეს დასაყენებლად გუსტავო მთიან ფერდობებზე მოწეულ ყურძენს ამჯობინებს, რადგან ფერდობზე გაზრდილი ყურძენი მინერალებითაა მდიდარი. გუსტავო წარმოშობით მექსიკიდანაა, ჯერ კიდევ ბავშვობაში დაინტერესდა ენოლოგიით, როცა მამამისი კალიფორნიაში ჩამოვიდა და ვენახში დაიწყო მუშაობა. მოგვიანებით სწორედ კალიფორნიაში შეხვდა გუსტავო თავის პარტნიორს, ქალბატონ თრეის ბრომბერგერს, რომელიც კომპანიის მიერ დამზადებული ღვინის მარკეტინგსა და სარეკლამო საქმეს უდგას სათავეში და დეგუსტაციებსაც ხშირ-ხშირად მართავს. სამარკო ნიშნის სიმბოლოდ ნიკეს - გამარჯვების ქალღმერთის - არჩევას ორი მიზეზი აქვს: ერთი ის, რომ სახელი თრეისიც ნიკეს სამშობლოს - სამოთრაკს უკავშირდება, მეორე მიზეზი კი მუდმივი გამარჯვების სურვილია: "გვინდოდა ჩვენი ოცნებები და გამარჯვებები გამოგვესახა, ის, რასაც ჩვენი ღვინის გამოშვებით ვაკეთებთ."
ბუნებრივია, ყველა კომპანიის ცხოვრებაზე ვერ გიამბობთ. თითოეულ მათგანს აქვს თავისი ორიგინალური ისტორია და თავისი გმირებიც ჰყავს. ერთი, რაც ყველას აერთიანებს, ნაპას ხეობისა და ღვინის სიყვარული და გამარჯვებისკენ სწრაფვაა. გამარჯვებები კი ნაპას ღვინოებს, როგორც ჩანს, კიდევ მრავლად ექნება.

© „მარანი“