Wednesday, 19 December 2007

ჩეხური ლუდი


ბევრისთვის ჩეხური მსოფლიოში საუკეთესო ლუდია, ნამდვილი ეტალონი. დღევანდელი ხუთეული მხოლოდ მოკრძალებული შესავალია ჩეხური ლუდის უზარმაზარ სამყაროში. აქ ხომ ყველა სოფელსა და ქალაქს თავისი ლუდი გამოარჩევს და მათი ჩამონათვალი რომ ასეთი მცირეტირაჟიანი განძეულით დაგვეწყო, ჩვენი ავტორიც დაიბნეოდა და მკითხველიც. მითუმეტეს, ეს ლუდები ყველაზე პოპულარულად ითვლება და თბილისში მათი შოვნაც გაცილებით ადვილია.

Plzeňský prazdroj

ქართველი მომხმარებელი ამ შესანიშნავ ჩეხურ ლუდს უფრო Pilsner Urquell-ის სახელით იცნობს. მას ქალაქ პლზენში, დასავლეთ ჩეხეთის ლუდის დედაქალაქში ასხამენ და არც ისე ხანგრძლივი ისტორიის მიუხედავად (დაარსდა 1842 წელს), დიდი სახელი აქვს მოხვეჭილი. იყო დრო, როცა პლზენელები გერმანული მუქი ლუდების დაჯაბნაზე ოცნებობდნენ და ამისთვის, ისევ გერმანელი ოსტატი იოზეფ გროლი მოიწვიეს და მალე მიაღწიეს კიდეც საწადელს, თანაც მეზობელ კურორტებზე ლუდი ძალიან პოპულარული გახდა (მათ შორის კარლოვი ვარში). მარკა “პლზენური ლუდი” 1959 წელს დაარეგისტრირეს, 1998-ში კი Pilsner Urquell. ადრე ლუდს ხის ასლიატრიან კასრებში ასხამდნენ, დღეს კი ჩეხეთში, ჩამოსასხმელისთვის 30-50 ლიტრიანებს იყენებენ. “პრაზდროი”-ს მთავარი ღირსება წყალია (ამბობენ, პრაღული წყალი არც ისე კარგიაო, ამიტომ მცოდნეები პლზენურს ამჯობინებენ), რბილი, კარბონატული და მარილის დაბალი შემცველობით. ბრენდმა ისე გაითქვა სახელი, რომ დღეს უკვე მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში შეგიძლიათ დალიოთ “პლზენი” (გერმანიაში, ბელგიაში, თურქეთში და საქართველოშიც კი), თუმცა ჩეხეთში ჩამოსხმული მაინც სხვაა. ლუდის ძირითადი ინგრედიენტები ქერი და სვიაა. მის ჩამოსხმაზე უფლებებს კომპანია SABMiller ფლობს.

Budweiser Budvar

“ბუდვაიზერი” იმითაა გამორჩეული, რომ მისი ხარშვის პროცესის ზუსტი კონტროლი სხვა მნიშვნელოვან ნივთიერებებს ნახშირწყლების არასასურველი ზემოქმედებისგან იცავს. შედეგად წარმოიქმნება ტიპიური ნივთიერებები, რომელიც ლუდს სპეციფიურ სურნელს, გემოსა და ოქროსფერს ანიჭებს. დიდი როლი ენიჭება საფუარის სოკოს, რომელიც დამჟავების პროცესებს უშლის ხელს და სამაგიეროდ გამოჰყოფს დიდი რაოდენობით ვიტამინებსა და სხვა სასარგებლო ნივთიერებებს. “პრემიუმ ლაგერს” 90 დღე “აძველებენ”, “ექსტრას” კი 200 დღის განმავლობაში, რითაც იგი მსოფლიოს ყველა ლუდისგან განსხვავდება, რომ აღარაფერი ვთქვათ ნატურალურ ნედლეულზე, რის საფუძველზეც “ბუდვაიზერი” მზადდება. ნახშირწყლების სიმცირის გამო ლუდს დაბალი ენერგეტიკული ღირებულება აქვს, რაც მას განსაკუთრებულ დახვეწილობას მატებს. წარმოშობით იგი ბოჰემიიდანაა, ქალაქ České Budějovice-დან და მისი დღევანდელი სახელი გერმანულ დერივატს წარმოადგენს. ხარშავენ 1265 წლიდან, ცნობილია ოთხი ძირითადი სახეობა - regular (red label) Budvar, light (blue label) Budvar, non-alcoholic (green label) Budvar Free, და black label Budvar Strong.


Staropramen

Pivovary Staropramen a.s. სიდიდით მეორე ლუდსახარშია ჩეხეთის რესპუბლიკაში. Staropramen “ძველ წყაროს” ნიშნავს და 2003 წლის მარტიდან Prazske pivovary a.s.-ის ექსპერტების ლიცენზიითა და კონტროლით იხარშება. მას ორიგინალური რეცეპტი გააჩნია, რომელიც 1869 შეიმუშავეს, სავაჭრო მარკა კი 1911 წელს დარეგისტრირდა. მისი მფლობელია საერთაშორისო კომპანია Interbrew, ლუდს ჩეხეთში მესამე ადგილი უკავია და არაერთი კონკურსის გამარჯვებულია. არსებობს ათზე მეტი დასახელების “სტაროპრამენი”: Premium Lager, Granat (მოწითალო), Dark, Kvasnicak (ე.წ. გაუფილტრავი), Braník, Velvet, Kelt და ა.შ.

Velkopopovický Kozel

როგორც ლუდის კონტრეტიკეტი იუწყება, Velkopopovický Kozel ჭეშმარიტად ჩეხური ლუდია მრავალწლიანი ისტორიით. საქმე ისაა, რომ ამ ქვეყანაში ყოველწლიურად იმართება ე.წ. თხის დღესასწაული, სადაც ყველა “თავმოყვარე” ჩეხი ისე თვრება, რომ ცხოველს ემსგავსება საყვარელი ლუდის ეტიკეტიდან.
ლუდს 1874 წლიდან აწარმოებს Velké Popovice-ს ლუდსახარში პრაღაში. 1995 წელს კომპანია Radegast Brewery-მ შეიძინა (1999 წელს მან Plzeňský prazdroj იყიდა და თავად იმავე წელს შეერწყა SABMiller-ს). არსებობს Pale, Medium, Premium, და Dark “კოზელი”. ჩეხეთის გარდა დღეს ამ ლუდს რუსეთი, უნგრეთი და სლოვაკეთიც ასხამს (ქართველი მომხმარებელი სწორედ რუსულ ნაწარმს სვამს).

Krušovice

Krხlovský pivovar Krušovice (კრუშოვიცეს სამეფო ლუდსახარშის) მთავარი ღირსება უმაღლესი ხარისხის წყალია, რომელსაც კრშივოკლადას ტყეებში მოიპოვებენ. ლუდს აქ 1517 წლიდან აწარმოებენ, თუმცა მისი დიადი და სახელოვანი ისტორია მაინც 1891 წელს დაიწყო, როცა პრაღის საიუბილეო გამოფენაზე იგი ოქროს მედალით დააჯილდოვეს. არსებობს მუქი და კლასიკური ღია (pils) “კრუშოვიცე” (Krušovické černé, Krušovické Jubilejní ležხk, Krušovické Mušketýr, Krušovické Radler და ა.შ.).

© „მარანი“

1 comment:

witeg said...

I saw Krusovice label on "Blogger Play" and came to see more, because I'm from Czech Republic. I absolutely don't know what the text is about, but It's great to see czech beer here :)
Also check beers from my region:
Radegast and Ostravar

Ondra from Opava, CZ